Kể lại câu chuyện Tạ Đình Đề ám sát Bác Hồ

Trong lịch sử, câu chuyện Tạ Đình Đề được kẻ địch cử đi ám sát Bác Hồ nhưng lại bị Bác thu phục đã trở thành một giai thoại nổi tiếng. Nhiều người biết đến vụ án Tạ Đình Đề, nhưng ít ai có thể tưởng tượng rằng ông từ một nhiệm vụ được giao bởi kẻ địch đã trở thành một cận vệ trung thành của Bác. Vậy điều gì đã xảy ra vào hôm ấy, khi Bác Hồ quyết định cảm hóa sát thủ Tạ Đình Đề thay vì trừng phạt ông? Hãy cùng tìm hiểu câu chuyện đặc biệt này!

Đôi nét về Tạ Đình Đề

Ông Tạ Đình Đề sinh năm 1917 tại Tam Hưng – Thanh Oai – Hà Nội. Đến năm 1936, ông cùng cha và anh trai sang Vân Nam, Trung Quốc để làm việc tại Công ty Hỏa xa. Tại đây, ông tham gia Hội Ái hữu cứu quốc, một tổ chức thuộc Việt Minh.

Sau đó, ông được cử đi học tại nhiều trường như Trường Hạ Sĩ quan, Trường Đặc vụ và Trường đào tạo Gián điệp ở Trung Quốc – nơi chuyên đào tạo về sử dụng vũ khí, chất nổ và kỹ năng lái xe, lái máy bay. Ông xuất sắc tốt nghiệp tại Trường quân sự Hoàng Phố và được phân công tham gia hoạt động tình báo cùng phái bộ Mỹ trong phe Đồng minh chống phát xít Nhật.

Chân dung Tạ Đình Đề

Chân dung Tạ Đình Đề

Tiếp theo, ông được phía Mỹ gửi đi đào tạo nhảy dù ở Ấn Độ và Mỹ. Đến năm 1944, ông được phía Mỹ và Tưởng Giới Thạch đưa về hoạt động tại Huế và Sài Gòn. Đến tháng 8/1945, ông tham gia cách mạng và chính thức gia nhập Đảng một năm sau đó.

Trong suốt quá trình hoạt động, ông đã đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như Phó ban Tình báo Liên khu 2, Trưởng ban Tình báo Tây Tiến, Đội trưởng Biệt động Liên khu 2 và Giám đốc Trường Hoa văn Liên khu 3. Ông qua đời vào ngày 29/2/1998 và được Chủ tịch nước truy tặng Huân chương Độc lập hạng Ba vào năm 2007.

Nhà thơ Bút Tre đã có những câu thơ ca ngợi ông:

Hoan hô Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Ta thắng trận Điện Biên trở về

Hoan hô anh Tạ Đình Đề

Trước đi theo địch nay về với ta.

Tuy nhiên, vào giữa thập niên 80, ông Tạ Đình Đề bị vướng vào một vụ án về an ninh do VKSND Tối cao điều tra. Ngày 15-9-1985, ông bị bắt tạm giam. Sau hơn một năm, cơ quan điều tra đã đề nghị gia hạn tạm giam đặc biệt. Lần gia hạn này, anh Lê Mai, Vụ trưởng Vụ 2C, giao nhiệm vụ cho Phó Vụ trưởng Phan Xuân Bá phê chuẩn và tiến sĩ Nguyễn Thanh Biểu nghiên cứu hồ sơ.

Câu chuyện Tạ Đình Đề ám sát Bác Hồ

Cuộc đời có những khúc quanh kỳ lạ. Với tôi, ông Tạ Đình Đề là một biểu tượng, một người anh hùng đã khắc sâu vào tâm trí thời trẻ của tôi. Tên tuổi và con người của ông từ lâu đã trở thành huyền thoại, ai cũng ít nhiều từng nghe qua. Nhưng hấp dẫn nhất có lẽ là câu chuyện ông từng được kẻ địch phái đi ám sát Bác Hồ, nhưng sau đó lại được Bác cảm hóa và trở thành cận vệ trung thành.

Câu chuyện Tạ Đình Đề ám sát Bác Hồ

Câu chuyện Tạ Đình Đề ám sát Bác Hồ

Chuyện kể rằng, vào một bữa cơm Bác Hồ đã ngồi vào bàn ăn nhưng chưa dùng vội. Bác quay sang nói lớn với đồng chí bảo vệ, yêu cầu mang thêm một đôi đũa và cái bát: “Hôm nay Bác có khách”.

Dù ngạc nhiên, đồng chí bảo vệ vẫn làm theo. Sau đó, khi được hỏi “Sao khách chưa đến?”, Bác Hồ mỉm cười điềm nhiên đáp: “Vị khách đã đến từ lâu, nhưng các chú không nhận ra”. Rồi Bác hướng mắt về phía buồng ngủ, cất tiếng: “Mời chú Tạ Đình Đề xuống ăn cơm cùng Bác!

Ngay lập tức, một bóng người nhanh như chớp từ tầng hai nhảy xuống đất và bước vào phòng ăn. Các chiến sĩ bảo vệ lập tức thủ thế, nhưng Bác Hồ đã khoát tay ra hiệu bình tĩnh.

Nhìn vị khách lạ, Bác thân thiện nói: “Trông chú có vẻ già hơn trước, lại có phần gầy đi nữa, chắc vất vả lắm?” Vị khách đáp lễ phép: “Thưa Bác, trước hết cháu xin bày tỏ lòng khâm phục của mình… Cháu xin hứa sẽ từ bỏ nhiệm vụ của địch và phục tùng sự chỉ đạo của Bác”.

Từ đó, Tạ Đình Đề trở thành cận vệ trung thành của Bác, một câu chuyện đổi vai đầy kỳ diệu trong lịch sử.

Tạ Đình Đề đã một lần được tuyên trắng án

Khi nhận tập hồ sơ vụ án của ông Tạ Đình Đề, tôi thấy lòng mình rối bời bởi những giai thoại về ông liên tục xuất hiện trong tâm trí. Vào năm 1976, khi Tòa án Nhân dân TP Hà Nội đưa ông ra xét xử, tôi đã được cử đi dự phiên tòa. Lúc đó, tôi không để ý đến tội danh, mà chỉ muốn nhìn tận mắt người anh hùng tuổi thơ.

Ngày 7/6/1976, ông Tạ Đình Đề bị xét xử về các tội cố ý làm trái, nhận hối lộ và tham ô tài sản XHCN. Tôi không thể tin nổi trước mắt mình là ông Tạ Đình Đề, người anh hùng huyền thoại giờ đứng sau vành móng ngựa với dáng vẻ tiều tụy, mái tóc bù xù và đôi mắt trũng sâu nhưng vẫn ánh lên sự tinh anh. Cảnh tượng đó khiến lòng tôi quặn thắt.

Do vụ án có tính chất nghiêm trọng, phiên tòa được chuẩn bị kỹ lưỡng với loa đài ngoài phố và chỗ ngồi kê thêm trong phòng xử. Dòng người kéo đến đông nghịt từ Hà Nội và các tỉnh lân cận như Hà Sơn Bình, Hà Nam Ninh, Thanh Hóa, Vĩnh Phú… chật kín cả sân tòa và các tuyến phố xung quanh. Có thể nói, những ngày đó Hà Nội như trải qua cơn địa chấn.

Cáo trạng buộc tội ông với nhiều hành vi phạm tội như tổ chức móc ngoặc, chiếm dụng thiết bị máy móc Nhà nước, phá lẻ thiết bị ô tô do Trung Quốc viện trợ, sử dụng vốn kinh doanh sai quy định, lập quỹ trái phép và tham ô. Tuy nhiên, điều lạ lùng là toàn bộ cáo trạng chỉ dựa vào một bản kết luận không có ngày tháng, chữ ký trưởng đoàn và đoàn thanh tra đó cũng không rõ ai lập, ai chỉ đạo!

Sau nhiều bằng chứng phi lý, chiều ngày 12/6/1976, tòa tuyên bố ông Tạ Đình Đề không phạm tội và trả tự do ngay tại phiên tòa.

Khi phán quyết được tuyên, tiếng vỗ tay bùng nổ khắp phòng xử án. Nhiều người bật khóc trong niềm vui sướng. Tôi chưa từng chứng kiến cảnh tượng nào xúc động như thế: hàng trăm người lao đến công kênh ông lên vai như chào đón một người anh hùng trở về sau trận chiến. Những bó hoa tươi thắm được trao tặng đến tay con người huyền thoại ấy…

Câu chuyện Tạ Đình Đề ám sát Hồ Chí Minh và việc Bác Hồ thu phục Tạ Đình Đề không chỉ khẳng định tài trí và lòng nhân từ của Bác mà còn cho thấy một bài học quý giá về lòng bao dung và sức mạnh của niềm tin. Tạ Đình Đề, từ một kẻ ám sát trở thành cận vệ trung thành, là minh chứng sống động cho khả năng cảm hóa và thu phục lòng người của Bác. Đây là một giai thoại không chỉ gắn liền với lịch sử mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ về tình người và tinh thần dân tộc.

Trần Đại Nghĩa và hành trình trở về nước cùng Bác Hồ