Trận Crécy 1346: Bước ngoặt trong cuộc chiến trăm năm

Trận Crécy là một trong những trận đánh nổi tiếng nhất trong lịch sử châu Âu thời Trung Cổ, diễn ra vào ngày 26 tháng 8 năm 1346 giữa quân đội Anh và Pháp trong khuôn khổ Chiến tranh Trăm Năm.

Đây là một cột mốc quan trọng đánh dấu sự chuyển biến về chiến thuật và công nghệ quân sự, với việc người Anh sử dụng cung tên dài để làm lợi thế trước lực lượng đông đảo của quân Pháp. Trận Cressy không chỉ khẳng định sức mạnh của quân đội Anh mà còn tạo nên những thay đổi lớn trong nghệ thuật chiến tranh, gây tiếng vang lớn trong lịch sử châu Âu.

Bối cảnh lịch sử trận Crécy

Cuối thế kỷ XIV, nước Pháp rơi vào một cuộc khủng hoảng thừa kế khi Vua Charles IV qua đời mà không để lại con trai. Điều này dẫn đến cuộc tranh chấp ngai vàng gay gắt giữa hai ứng viên:

– Edward III của Anh: Là cháu trai của Charles IV, Edward III tuyên bố mình là người thừa kế hợp pháp dựa trên luật truyền ngôi.

– Philip VI của Pháp: Thuộc dòng họ Capet, Philip VI được các quý tộc Pháp lựa chọn lên ngôi dựa trên luật Salic, thành lập nên nhà Valois.

Philip đấu với Edward trong trận Crécy năm 1346

Cuộc tranh chấp về ngai vàng Pháp đã dẫn đến Chiến tranh Trăm Năm. Năm 1337, Philip VI tuyên bố các vùng đất ở Gascony vốn do Anh kiểm soát là thuộc về Pháp. Edward III đáp trả bằng việc khẳng định lại quyền thừa kế của mình đối với ngai vàng Pháp.

Trước trận Cressy, đã diễn ra nhiều cuộc giao tranh ác liệt giữa hai nước, đáng chú ý nhất là trận hải chiến Sluys năm 1340. Sau đó, Edward III thực hiện nhiều cuộc tấn công vào lãnh thổ Pháp, trong đó có cuộc hành quân cướp phá Normandy năm 1346. Chính trong bối cảnh này, hai quân đội đã đối đầu nhau tại Crécy, mở ra một trong những trận đánh quan trọng nhất của cuộc chiến.

Lực lượng quân Anh và Pháp trong trận Cressy

Trong trận Cressy (1346), một trong những trận đánh nổi tiếng nhất trong Chiến tranh Trăm Năm giữa Anh và Pháp, lực lượng của hai bên có sự khác biệt đáng kể về quy mô và cách tổ chức.

Diễn biến chính của trận Crécy năm 1346

Vào cuối buổi chiều, quân Pháp tiến lên với lá cờ thiêng liêng Oriflamme, biểu thị rằng không ai sẽ bị bắt làm tù nhân. Khi họ tiến tới, một cơn mưa rào bất ngờ ập đến khiến cung thủ Anh phải tháo dây cung để bảo vệ khỏi bị chùng.

Một số nhà sử học cho rằng mưa làm yếu dây cung của quân Genova, ảnh hưởng đến tầm bắn của họ trong khi một số khác nhận định rằng dây cung của họ được bảo vệ và không bị ảnh hưởng bởi cơn mưa.

Người Genova đụng độ với các cung thủ Anh trong một trận đấu cung. Với tầm bắn xa và tốc độ bắn nhanh gấp ba lần, các cung thủ Anh nhanh chóng chiếm ưu thế. Những cung thủ nỏ của Genova không có khiên pavises bảo vệ, vốn vẫn còn trong hành lý của quân Pháp và cũng thiếu đạn dược.

Bùn lầy làm chậm quá trình nạp đạn của họ. Quân Genova nhanh chóng bị đánh bại và phải rút lui, bị quân Pháp chém giết trong cuộc rút chạy hỗn loạn. Những cung thủ Anh tiếp tục bắn vào hàng ngũ dày đặc của địch, khiến tình hình càng thêm hỗn loạn.

Trận chiến Crecy, ngày 26 tháng 8 năm 1346

Quân của Alençon sau đó phát động một cuộc tấn công kỵ binh nhưng do bùn lầy, đường dốc và các chướng ngại vật cùng với những phát bắn chính xác của cung thủ Anh, cuộc tấn công bị tổn thất nặng nề. Những con ngựa bị thương ngã xuống, gây thêm hỗn loạn cho quân Pháp. Cuối cùng, khi quân Pháp chạm tới đội hình Anh, họ đã mất đi động lực và cuộc tấn công bị phá vỡ.

Trận chiến trở nên tàn khốc và hỗn loạn. Những binh lính bị ngã khỏi ngựa, bị giẫm đạp hoặc chết ngạt trong bùn. Alençon nằm trong số những người tử trận. Cuộc tấn công của quân Pháp thất bại và quân Anh tiến lên để tiêu diệt những người bị thương và thu lại tên. Edward ra lệnh không bắt tù nhân vì quân số của ông thua kém đối phương.

Quân Pháp liên tục tấn công trong bóng tối, nhưng kết quả vẫn là thất bại. Các hiệp sĩ Pháp ngoan cường không chịu đầu hàng nổi bật là Vua John của Bohemia, dù mù vẫn phi vào trận chiến và bị giết. Vua Philip của Pháp cũng tham gia trận chiến và bị thương nhưng cuối cùng phải rút lui.

Trận chiến kéo dài đến đêm khuya và kết thúc với quân Pháp tan rã. Sáng hôm sau, quân Anh tấn công những lực lượng Pháp mới đến, đánh bại và truy đuổi họ suốt hàng dặm.

Những hậu quả từ trận Cressy

Sự chênh lệch về thương vong trong trận chiến này là quá lớn. Theo các nguồn tin đương thời, thiệt hại của quân Anh rất nhỏ. Một số ghi chép cho thấy chỉ có vài chục binh lính Anh tử trận. Tuy nhiên, các nhà sử học hiện đại ước tính con số này có thể cao hơn, khoảng ba trăm người.

Ngược lại, thiệt hại của quân Pháp vô cùng nghiêm trọng. Các sứ giả Anh báo cáo đã tìm thấy thi thể của hơn 1.500 quý tộc Pháp trên chiến trường. Ngoài ra, quân Anh còn thu được hơn 2.200 chiếc áo khoác huy hiệu của quân Pháp. Số liệu về thương vong của binh lính bộ binh Pháp không được thống kê chính xác nhưng chắc chắn là rất lớn.

Đặc biệt đáng chú ý là số lượng lớn các quý tộc Pháp đã tử trận gồm cả vua John của Bohemia và nhiều hoàng tử, bá tước. Lý tưởng hiệp sĩ thời đó, vốn coi trọng danh dự và sẵn sàng hy sinh, đã góp phần vào những tổn thất nặng nề này.

Các nhà sử học ước tính tổng số thương vong của quân Pháp lên tới hàng chục nghìn người. Trận Crécy năm 1346 là một thất bại thảm hại đối với Pháp, đánh dấu sự suy yếu của quân đội phong kiến và sự trỗi dậy của quân đội hiện đại với cung thủ Anh là lực lượng chủ chốt.

Chiến thắng tại Crécy đã củng cố vị thế của Anh trên trường quốc tế và mở ra một giai đoạn mới trong Chiến tranh Trăm Năm. Việc chiếm được Calais sau đó đã mang lại cho Anh một căn cứ quan trọng ở châu Âu trong nhiều thế kỷ. Trận chiến này cũng chứng minh sức mạnh hủy diệt của cung dài và làm thay đổi cách thức chiến đấu ở châu Âu.

Trận Crécy đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lịch sử quân sự châu Âu, không chỉ bởi chiến thắng vang dội của người Anh trước một đội quân Pháp hùng hậu, mà còn bởi sự thay đổi trong tư duy chiến thuật và vũ khí. Trận Cressy vì thế không chỉ là một chiến thắng quân sự mà còn là biểu tượng của sự chuyển mình trong nghệ thuật chiến tranh thời Trung Cổ.

Chiến Tranh Chechnya Lần 2: Lý Do Tái Diễn Và Kết Cục