Roger Williams: Nhà sáng lập Rhode Island & tự do tín ngưỡng
Roger Williams, một trong những nhân vật nổi bật nhất trong lịch sử thuộc địa của Mỹ, là người tiên phong với những tư tưởng về tự do tôn giáo và quyền con người trong thời kỳ các thuộc địa còn chịu ảnh hưởng nặng nề của các quy tắc nghiêm ngặt từ chính quyền châu Âu.
Ông không chỉ là người sáng lập bang Rhode Island mà còn là biểu tượng của sự khoan dung và đấu tranh cho quyền tự do tư tưởng. Tìm hiểu về Roger Williams giúp ta hiểu rõ hơn về những giá trị căn bản mà ông đã xây dựng và cống hiến, cũng như tác động của ông đối với lịch sử phát triển tư tưởng tự do và tôn giáo ở nước Mỹ.
Roger Williams là ai?
Roger Williams, một nhà truyền giáo người Anh, đã sống vào khoảng năm 1603 đến năm 1683. Ông là một người theo đạo Thanh giáo, tức là một người tin vào việc sống một cuộc sống đơn giản và tuân thủ nghiêm ngặt các giáo lý của Kinh thánh.
Roger Williams, nhà sáng lập Rhode Island, là người tiên phong bảo vệ tự do tôn giáo và quyền con người.
Ông đã thành lập nên thành phố Providence, nơi sau này trở thành tiểu bang Rhode Island của Hoa Kỳ. Williams là người ủng hộ mạnh mẽ quyền tự do tôn giáo. Ông cho rằng mỗi người đều có quyền tự do tin vào bất kỳ tôn giáo nào mà mình muốn và nhà nước không nên can thiệp vào vấn đề tôn giáo. Ông cũng là người đối xử công bằng với người dân bản địa Mỹ.
Vì những quan điểm khác biệt với các nhà lãnh đạo tôn giáo khác, Williams đã bị trục xuất khỏi vùng đất mà sau này trở thành Massachusetts. Năm 1636, ông đến Providence và thành lập nhà thờ Baptist đầu tiên ở Mỹ. Ông cũng là người nghiên cứu sâu về ngôn ngữ của người dân bản địa Mỹ và đã viết cuốn sách đầu tiên về ngôn ngữ này bằng tiếng Anh.
Roger Williams và việc thành lập Rhode Island
Năm 1636, Williams bị trục xuất khỏi Massachusetts vì những tư tưởng tiến bộ của mình. Ông tìm nơi ẩn náu với sự trợ giúp của người dân bản địa Narragansett và sau đó thành lập một khu định cư mới mang tên Providence, cái nôi của Rhode Island ngày nay. Ông xác lập Providence trên nguyên tắc tự do tôn giáo, nơi mọi người có quyền thực hành tín ngưỡng mà không bị can thiệp từ chính quyền hay nhà thờ, một điều rất hiếm hoi ở thời điểm đó.
Dưới sự lãnh đạo của Williams, Rhode Island đã trở thành một thuộc địa tiến bộ về tự do tín ngưỡng và bình đẳng trong các vấn đề xã hội, thu hút những người bị đàn áp vì tôn giáo từ các thuộc địa khác. Đến năm 1644, Williams giành được sự chấp thuận từ Anh Quốc để công nhận Rhode Island như một thuộc địa độc lập, khẳng định các giá trị về tự do và khoan dung tôn giáo mà ông đề cao.
Đóng góp của Roger Williams không chỉ giới hạn trong việc thành lập Rhode Island, mà còn là nền móng cho sự phát triển của các giá trị tự do tín ngưỡng và phân tách giữa nhà nước và tôn giáo trong xã hội Mỹ.
Những đóng góp của Roger Williams cho Hoa Kỳ
Roger Williams đã có nhiều đóng góp quan trọng, đặc biệt là trong các lĩnh vực tự do tôn giáo, nhân quyền và tư tưởng chính trị tiến bộ. Ông đã có những đóng góp về:
Tự do tôn giáo và phân chia nhà nước – tôn giáo | Williams là một trong những người đầu tiên tại Hoa Kỳ ủng hộ tư tưởng tự do tôn giáo. Ông tin rằng tôn giáo và chính phủ nên được tách biệt hoàn toàn, nhằm ngăn cản sự can thiệp của chính quyền vào đức tin cá nhân
Ông cho rằng, bất kỳ ai cũng có quyền thờ phụng theo niềm tin riêng mà không bị ép buộc hoặc trừng phạt bởi nhà nước. |
Thành lập thuộc địa Rhode Island | Williams thành lập thuộc địa Rhode Island sau khi bị trục xuất khỏi Massachusetts vì những quan điểm tiến bộ. Rhode Island sau đó trở thành nơi ẩn náu an toàn cho những người bị áp bức vì lý do tôn giáo gồm người Do Thái, Công giáo và Quakers nhờ vào chính sách tự do tôn giáo của ông. |
Quan hệ với người bản địa | Ông có mối quan hệ hòa nhã và tôn trọng với các bộ lạc bản địa Mỹ. Thay vì chiếm đoạt đất của người bản địa như các nhà thực dân khác, Williams đã đàm phán để mua đất một cách công bằng.
Quan điểm của ông về quyền sở hữu và tôn trọng văn hóa bản địa thể hiện lòng trắc ẩn và tiến bộ hiếm có vào thời kỳ đó. |
Tư tưởng về tự do cá nhân và dân chủ | Williams có nhiều tư tưởng về tự do cá nhân và sự khoan dung tôn giáo, đặt nền móng cho các nguyên tắc dân chủ hiện đại. Ông tin vào quyền tự do bày tỏ ý kiến và phản đối sự kiểm soát của chính quyền đối với đời sống cá nhân và đức tin. |
Những sự vinh danh dành cho Roger Williams
Williams là một người bảo vệ nhiệt tình cho quyền của người dân bản địa. Ông lên án hành vi của người Thanh giáo cho rằng họ đang lặp lại những sai lầm của Giáo hội Anh. Williams cũng kiên quyết rằng người Anh phải trả tiền để mua đất của người bản địa, một hành động mà ông cho là công bằng và đúng đắn.
Chính những quan điểm mạnh mẽ này đã khiến ông trở thành trung tâm của nhiều cuộc tranh luận chính trị trong suốt cuộc đời.
Williams được xem là một trong những người tiên phong trong việc bảo vệ tự do tôn giáo ở Mỹ. Tư tưởng của ông đã ảnh hưởng sâu sắc đến các nhà sáng lập quốc gia này.
Vinh danh Roger Williams
Để tưởng nhớ những đóng góp to lớn của Williams, người ta đã đặt tên ông cho rất nhiều địa danh và tổ chức khác nhau, ví dụ:
- Các công viên và địa điểm: Công viên Roger Williams, Sở thú Roger Williams, Roger Williams National Memorial và Quảng trường Roger Williams (nơi ghi nhớ tảng đá Slate Rock lịch sử).
- Các trường học: Đại học Roger Williams, Trường Trung học Roger Williams và Trường Pembroke thuộc Đại học Brown.
- Các tổ chức khác: Trung tâm Y tế Roger Williams, Nhà ăn Roger Williams và Tượng đại diện Rhode Island tại Điện Capitol Hoa Kỳ.
Tảng đá Slate Rock
Slate Rock là một tảng đá đặc biệt có ý nghĩa lịch sử đối với Providence. Người ta tin rằng đây là nơi bộ tộc Narragansetts đã chào đón Williams. Tuy nhiên, vào năm 1877 tảng đá này đã bị phá hủy do một vụ nổ. Mặc dù vậy, người dân vẫn xây dựng một đài tưởng niệm tại Quảng trường Roger Williams để ghi nhớ địa điểm lịch sử này.
Bức tranh năm 1832 về Slate Rock của Edward L. Peckham
Roger Williams không chỉ để lại dấu ấn sâu sắc qua việc sáng lập Rhode Island mà còn qua những tư tưởng tiên phong về tự do tôn giáo và nhân quyền. Di sản của ông vẫn là nguồn cảm hứng cho sự khoan dung và bình đẳng trong xã hội hiện đại, khẳng định rằng sự tự do tư tưởng là nền tảng không thể thiếu để xây dựng một xã hội công bằng.
Nhìn lại cuộc đời và đóng góp của Roger Williams, ta có thể thấy rõ tầm quan trọng của những giá trị nhân văn mà ông đã bảo vệ, mang lại ảnh hưởng lớn lao đến sự hình thành và phát triển của nền dân chủ ở Mỹ.
John Maynard Keynes và lý thuyết về sự can thiệp của nhà nước