Khám phá trận chiến tàu ngầm đặc biệt nhất Thế Chiến 2
Cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai đã chứng kiến vô số cuộc đối đầu khốc liệt trên không, trên bộ và dưới biển, nhưng trận chiến tàu ngầm đặc biệt ngoài khơi bờ biển Na Uy vào ngày 9-2-1945 lại mang dấu ấn độc nhất vô nhị.
Đó là khi tàu ngầm HMS Venturer của Anh, bằng một chiến thuật táo bạo và chính xác, đã phóng ngư lôi đánh chìm tàu ngầm Đức U-864 – một tàu ngầm đang thực hiện nhiệm vụ vận chuyển nguyên vật liệu chiến lược đến Nhật Bản. Cùng khám phá diễn biến và ý nghĩa đặc biệt của trận đụng độ dưới lòng biển này, một sự kiện chưa từng có trong lịch sử hải quân thế giới.
Thủy ngân và số phận bi thảm của U-864
Cuối năm 1944, khi thất bại đã cận kề, Đức Quốc xã vẫn cố gắng kéo dài cuộc chiến bằng cách chuyển giao công nghệ hiện đại cho Nhật Bản. Chiến dịch “Caesar” được triển khai với mục tiêu vận chuyển các bản vẽ và linh kiện của những loại vũ khí tối tân như máy bay phản lực Me-163 Komet, Me-262, và động cơ tên lửa đến đất nước Mặt trời mọc.
Di tích tàu ngầm Đức U-864 còn sót lại ở vùng biển gần đảo Fedje
Tàu ngầm U-864 được chọn làm phương tiện vận chuyển chính cho chuyến hàng đặc biệt này. Ngoài các bản vẽ và linh kiện, tàu còn chở theo một lượng lớn thủy ngân – một kim loại quý hiếm và cực kỳ quan trọng cho ngành công nghiệp quốc phòng.
Thủy ngân trên tàu U-864 không chỉ là một loại hàng hóa quý giá mà còn là một mối nguy hiểm khôn lường. Khi tàu bị đánh chìm ngoài khơi bờ biển Na Uy, lượng thủy ngân lớn rò rỉ ra môi trường, gây ra một thảm họa sinh thái nghiêm trọng kéo dài hàng thập kỷ.
Tính năng của hai tàu ngầm HMS Venturer và U-864
Dưới đây là các tính năng chính của HMS Venturer (tàu ngầm Anh) và U-864 (tàu ngầm Đức) trong Thế chiến II:
Tàu ngầm U-864:
Tàu ngầm U-864 là một trong những tàu ngầm đại dương lớn nhất của Đức Quốc xã, thuộc lớp IXD2. Với chiều dài gần 88 mét và lượng choán nước hơn 2.100 tấn khi lặn, U-864 được trang bị hai động cơ diesel công suất lớn, cho phép đạt tốc độ tối đa 19,2 hải lý/giờ khi nổi.
Vũ khí trang bị trên tàu bao gồm 24 ngư lôi, một pháo 105mm và các súng máy phòng không. Được hạ thủy vào năm 1943, U-864 được giao nhiệm vụ vận chuyển các vật liệu chiến lược quan trọng đến Nhật Bản.
Tàu ngầm HMS Venturer:
Ngược lại với U-864, tàu ngầm HMS Venturer của Anh có kích thước nhỏ hơn đáng kể. Với chiều dài chưa đầy 63 mét và lượng choán nước khoảng 742 tấn khi lặn, Venturer được trang bị hai động cơ diesel công suất 400 mã lực.
Mặc dù có kích thước nhỏ hơn, Venturer lại có một ưu thế lớn là tốc độ di chuyển dưới nước nhanh hơn so với U-864, lên đến 10 hải lý/giờ. Vũ khí trang bị trên tàu bao gồm 8 ngư lôi và một pháo 76,2mm. Venturer nổi tiếng với trận chiến lịch sử khi đánh chìm U-864 vào năm 1945.
So sánh:
Cả U-864 và HMS Venturer đều là những tàu ngầm hiện đại vào thời điểm đó, tuy nhiên chúng có những đặc điểm khác biệt rõ rệt. U-864 là một tàu ngầm lớn, mạnh mẽ, được thiết kế cho những nhiệm vụ xa xôi, trong khi Venturer nhỏ gọn hơn và linh hoạt hơn. Trận chiến giữa hai tàu ngầm này là một trong những trận chiến tàu ngầm nổi tiếng nhất trong lịch sử Thế giới.
Diễn biến chính của trận chiến tàu ngầm
Tàu ngầm HMS Venturer được điều động đến khu vực đảo Fedje dựa trên thông tin vô tuyến của Đức mà tình báo Anh bắt được và giải mã. Nhiệm vụ của tàu là tìm kiếm, chặn bắt và tiêu diệt tàu ngầm U-864 của Đức đang vận chuyển hàng hóa chiến lược đến Nhật Bản.
Ngày 6/2/1945, HMS Venturer đến khu vực được chỉ định và bắt đầu tuần tra. Lúc này, Thuyền trưởng tàu ngầm Đức, Ralf-Reimar Wolfram, đã đi qua khu vực này, nhưng sự may mắn thuộc về người Anh. Ngày 8/2, tàu Anh xác định được tọa độ và hướng đi của U-864 sau khi nhận thông báo từ tàu này gửi về căn cứ rằng tàu sẽ quay lại Bergen do sự cố động cơ diesel. Mặc dù thận trọng quay lại căn cứ, ngày 9/2/1945 lại trở thành ngày định mệnh đối với tàu ngầm Đức.
Vào sáng sớm ngày 9/2, hai tàu ngầm chạm trán. Lúc 8h40, nhân viên dò âm thanh trên HMS Venturer phát hiện tiếng chân vịt. Trung úy Jimmy Launders quyết định không sử dụng thiết bị định vị thủy âm để tránh bị phát hiện. Đến khoảng 10h, nhờ ống nhòm ngầm, thủy thủ Anh phát hiện tàu U-864, khi Thuyền trưởng Wolfram cũng đang tìm kiếm sự hỗ trợ từ tàu Đức khác để quay lại căn cứ. Khi đó, U-864 chỉ vận hành một động cơ diesel và phải sử dụng ống thông hơi.
Tàu ngầm HMS Venturer của Anh đã giành thắng lợi trước U-864
Đến 10h50, Trung úy Launders ra lệnh chuẩn bị chiến đấu nhưng vẫn cần thêm thông tin về hướng đi, tốc độ và khoảng cách của mục tiêu. HMS Venturer di chuyển song song bên phải tàu Đức, chờ cơ hội tấn công. Tuy nhiên, tàu Đức di chuyển theo đường zíc zắc, có lẽ vì nghi ngờ có tàu địch theo dõi. Launders dựa trên các thay đổi phương vị để ước tính khoảng cách, tốc độ và hướng đi của tàu U-864.
Sau ba giờ tính toán kỹ lưỡng, Launders quyết định hành động. Lúc 12h12 trưa, HMS Venturer phóng loạt 4 quả ngư lôi với khoảng cách thời gian 17,5 giây giữa mỗi quả. Dù ba quả đầu trượt mục tiêu, quả thứ tư trúng trực diện phần mũi tàu U-864. Đến 12h14, Launders ghi nhận tiếng nổ lớn và âm thanh thân tàu bị vỡ trong nhật ký hành trình. Nhân viên dò âm thanh xác nhận không còn nghe thấy tiếng chân vịt của U-864.
Vụ nổ khiến U-864 vỡ làm đôi và chìm xuống độ sâu 150 mét cùng 73 thủy thủ trên tàu. Đây là trận chiến duy nhất được ghi nhận trong lịch sử mà cả hai tàu ngầm đều ở dưới nước. Trung úy Launders được trao Huân chương “Vì chiến công xuất sắc”.
Ngày nay, con tàu U-864 vẫn nằm dưới biển, gây ra mối lo ngại lớn về môi trường cho Na Uy. Nước này đang cân nhắc giữa việc trục vớt hoặc bảo quản nguyên trạng con tàu và hàng hóa nguy hiểm bên trong ở đáy biển.
Trận chiến tàu ngầm giữa HMS Venturer và U-864 không chỉ là một sự kiện độc nhất vô nhị trong lịch sử hải quân mà còn minh chứng cho sự quyết liệt và sáng tạo chiến thuật trong chiến tranh. Thành công của HMS Venturer đã ngăn chặn một kế hoạch chiến lược quan trọng của Đức Quốc xã, góp phần định hình cục diện cuối cùng của Thế chiến II. Đến nay, trận chiến này vẫn là biểu tượng cho sự mưu trí, lòng dũng cảm và tinh thần không khuất phục trong những thời khắc cam go nhất của lịch sử.
