William the Conqueror – Vị vua Norman đầu tiên của Anh

Dưới ánh hào quang của những trang sử châu Âu thời Trung Cổ chúng ta không thể không nhắc đến một nhân vật vĩ đại đã để lại dấu ấn đậm nét – William the Conqueror. Ông không chỉ là một vị vua quyền lực của nước Anh mà còn là người đã thay đổi hoàn toàn cục diện lịch sử của quốc đảo này sau cuộc xâm lược năm 1066. 

Cùng Mê Lịch Sử bước vào hành trình khám phá cuộc đời và sự nghiệp lẫy lừng của William the Conqueror từ những năm tháng đầu đời tại Normandy cho đến những chiến công vang dội định hình nền văn minh Anh quốc sau này.

William the Conqueror là ai?

William I, hay còn được gọi là William the Conqueror (dịch từ tiếng Anh nghĩa là Kẻ chinh phạt William), là một người con ngoài giá thú nhưng khi trưởng thành lại trở thành một trong những người quyền lực nhất Tây Âu.

Vào năm 1066, ông tiến hành một cuộc xâm lược nước Anh và nắm quyền kiểm soát sau khi đánh bại Vua Harold trong Trận Hastings.

William the Conqueror – Người thay đổi lịch sử Anh quốc

Chiến thắng của William và người Norman đã thay đổi vĩnh viễn bản chất của nước Anh. Ông ban hành những bộ luật mới và gia tăng đáng kể quyền lực của các vị vua Anh trước giới quý tộc.

Ông cũng khởi xướng nên dòng dõi hoàng gia Anh mới và đến cả ngày nay, hoàng gia Anh vẫn có mối liên hệ xa với William. Tuy nhiên, dấu ấn lớn nhất mà William the Conqueror để lại trong lịch sử là ảnh hưởng của người Norman lên kiến trúc, ngôn ngữ và nhiều khía cạnh khác ở Anh.

Tổ tiên và xuất thân của William Conqueror 

Tổ tiên của cha William, Công tước Robert I của Normandy là người Viking hoặc “Northmen” do đó họ lấy tên “Normans” khi định cư tại Pháp.

Mẹ của William, Herleve là người Pháp, là con gái của một thợ thuộc da. Như tên gọi, thợ thuộc da chuyên trách việc thuộc da bò, công việc thường liên quan đến việc xử lý da bằng nước tiểu bò. 

Đó không phải là một xuất thân dễ nghe, nhưng việc William là con ngoài giá thú (tức cha mẹ không kết hôn) còn gây nhiều tai tiếng hơn trong mắt hàng xóm. Phải mất nhiều năm William mới được chấp nhận hoàn toàn trong cộng đồng.

Công tước Robert và Herleve có thêm một người con gái tên Adelaide. Sau đó Robert đã sắp xếp để Herleve kết hôn với một quý tộc quyền lực, người mà bà đã sinh thêm hai người con trai, Odo và Robert. Hai người anh em cùng mẹ khác cha này có vai trò không nhỏ trong sự nghiệp của William the Conqueror sau này. 

Công tước Robert sau đó kết hôn với em gái của Canute, vua Đan Mạch của nước Anh (trị vì từ 1016–35), nhưng cuộc hôn nhân này không có con cái.

Năm 1035, ông thực hiện một cuộc hành hương tới Jerusalem, và trước khi rời đi ông đã thuyết phục các quý tộc trong lãnh địa Normandy (một khu vực do công tước cai trị) công nhận William là người thừa kế hợp pháp của mình.

Cuối cùng, Công tước Robert qua đời trong chuyến trở về. Khi đó, William the Conqueror chỉ mới bảy hay tám tuổi và đến những năm sau đó cậu đã phải rất khó khăn, cố gắng giữ quyền kiểm soát Normandy.

Hai người được chỉ định làm người bảo hộ và cố vấn cho William đều bị giết, nhưng đến năm 15 tuổi sau khi được phong tước hiệp sĩ, William đã tạo nên một thế lực mạnh mẽ của chính mình.

William the Conqueror và công cuộc củng có quyền lực

Vượt qua cuộc nổi loạn năm 1046 khi còn rất trẻ, William the Conqueror đã chứng tỏ tài năng lãnh đạo xuất chúng. Nhờ đó, ông được Vua Henry I của Pháp tin tưởng giao cho những nhiệm vụ quan trọng.

Trong hệ thống phong kiến, quyền lực và nghĩa vụ gắn kết chặt chẽ với nhau. Quận công William phải trung thành với nhà vua để được bảo hộ và ngược lại những người dưới quyền ông cũng phụ thuộc vào sự bảo vệ của ông.

Mối quan hệ giữa hai người ban đầu rất tốt đẹp nhưng dần trở nên căng thẳng khi quyền lực của William ngày càng lớn mạnh.

Hành trình củng cố quyền lực và xây dựng đế chế Anh quốc của William

Trong một chiến dịch chống lại Geoffrey Martel bá tước xứ Anjou, William đã thể hiện sự tàn bạo của mình.

Sau khi chiếm được một thành phố, ông ra lệnh tàn sát dân chúng và phá hủy thành phố chỉ vì những lời chế giễu. Hành động này cho thấy một khía cạnh khác trong con người của William: quyết đoán, tàn nhẫn và không khoan nhượng với kẻ thù.

Để củng cố vị thế và vượt qua những hạn chế do xuất thân gây ra, William đã lựa chọn một cuộc hôn nhân chính trị. Vào khoảng năm 1052 hoặc 1053, ông kết hôn với Matilda của Flanders.

Dù xuất phát từ những toan tính chính trị, cuộc hôn nhân này lại mang đến cho William một gia đình hạnh phúc. Mặc dù có sự khác biệt về ngoại hình, cả hai đã có với nhau nhiều người con, góp phần củng cố dòng dõi và mở rộng sức ảnh hưởng của William.

Sự cai trị của người Norman ở Anh

Ngay sau khi chinh phục nước Anh, William the Conqueror đã không ngừng củng cố quyền lực của mình. Ông phải đối mặt với nhiều cuộc nổi dậy, trong đó đáng chú ý là cuộc nổi loạn của chính con trai mình, Robert với sự hậu thuẫn của vua Pháp.

Mặc dù cuối cùng đã chiến thắng, những cuộc xung đột này đã khiến William phải dành phần lớn thời gian trị vì để dập tắt các cuộc nổi dậy và bảo vệ vương quốc.

Để tăng cường quyền lực trung ương, William đã thực hiện nhiều cải cách quan trọng. Đi ngược lại truyền thống phong kiến, ông tập trung quyền lực vào tay nhà vua, hạn chế quyền lực của các quý tộc địa phương.

Cuộc khảo sát Domesday Book năm 1082 là một ví dụ điển hình cho thấy nỗ lực của William trong việc nắm rõ tình hình đất đai và tài sản trên toàn quốc.

Ảnh hưởng của người Norman đối với nước Anh không chỉ dừng lại ở chính trị mà kiến trúc Norman đã để lại dấu ấn sâu đậm trên các công trình xây dựng ở Anh trong nhiều thế kỷ. Tuy nhiên, tác động lớn nhất có lẽ là đối với ngôn ngữ.

Sự tiếp xúc với tiếng Pháp của người Norman đã làm giàu thêm vốn từ vựng của tiếng Anh. Ngày nay, tiếng Anh là một ngôn ngữ pha trộn, với nhiều từ mượn từ tiếng Pháp và tiếng Latinh bên cạnh những từ gốc Germanic.

Bi kịch cái chết của William Conqueror

Cái chết của William Kẻ Chinh Phục nước Anh là một câu chuyện đầy bi kịch tạo nên hồi kết của một cuộc đời đầy thăng trầm. Sau những chiến thắng vang dội và sự nghiệp xây dựng một đế chế hùng mạnh, cuối đời William lại đối mặt với những nỗi đau mất mát và những cuộc xung đột trong gia đình.

Những năm cuối đời, William béo phì một cách đáng báo động. Trong một chiến dịch quân sự, ông bị thương nặng do yên ngựa đâm vào bụng. Vết thương này bị nhiễm trùng và cuối cùng cướp đi sinh mạng của ông.

Sự đau đớn thể xác cùng với nỗi cô đơn khi người vợ yêu dấu qua đời đã khiến những ngày tháng cuối đời của William trở nên vô cùng đau khổ.

Cái chết của William the Conqueror – Khắc bởi J Gilbert từ L’univers Illustre

Trong những giờ phút cuối đời, William lại càng cảm thấy cô đơn hơn khi những người con của ông đều vắng mặt.

— Con trai cả, Robert, người từng nổi loạn và bị đày ải, không được phép quay về.

— Con trai thứ, William Rufus, người thừa kế ngai vàng, đang bận rộn đối phó với những kẻ thù của vương quốc.

— Henry, con trai út, đang lo liệu việc thừa kế tài sản.

Cái chết của William the Conqueror còn để lại một câu chuyện kỳ lạ và đáng sợ. Do cơ thể quá béo, khi cố gắng đặt thi hài của ông vào quan tài những người khiêng đã vô tình làm vỡ quan tài, khiến nội tạng của ông tràn ra ngoài, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc khắp nhà thờ. Đây có lẽ là kết thúc bi thảm và nhục nhã nhất cho một vị vua từng quyền uy một thời.

Mặc dù cái chết của William Conqueror diễn ra trong đau khổ và nhục nhã nhưng những gì ông để lại vẫn còn mãi. Cuộc chinh phục nước Anh của ông đã thay đổi hoàn toàn lịch sử của đất nước này để lại những dấu ấn sâu đậm trong văn hóa, xã hội và ngôn ngữ Anh.

Di sản vĩ đại mà William the Conqueror để lại

William đã để lại dấu ấn sâu đậm cả ở Normandy và Anh, trở thành một trong những nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử nước Anh thời Trung cổ.

Ý chí sắt đá và một chút may mắn đã giúp ông vượt qua những biến động thời trẻ ở Normandy và dần biến công quốc này thành một cường quốc chính trị và quân sự hàng đầu ở Bắc Pháp.

Việc ủng hộ việc cải cách tu viện và tổ chức giáo hội đã mang lại cho William sự kính trọng của giới tăng lữ làm củng cố thêm quyền lực của ông.

Cuộc chinh phục nước Anh năm 1066 của William đã làm thay đổi dòng chảy lịch sử của đất nước. Mặc dù ông vẫn giữ lại một số thể chế cũ của người Anglo-Saxon, nhưng cuộc chinh phục đã mang đến những thay đổi sâu sắc. Giáo hội Anh được “Norman hóa” và đồng bộ hơn với các xu hướng ở châu Âu lục địa.

Tháp London là 1 trong những công trình lịch sử mà William đã xây dựng

Một tầng lớp quý tộc mới nói tiếng Pháp mang theo văn hóa Pháp đã được thiết lập từ đó làm biến đổi ngôn ngữ, văn học, nghệ thuật và kiến trúc của nước Anh.

Sự gắn bó chặt chẽ của Tân Vương và tầng lớp quý tộc với Normandy và Pháp đã định hình lại chính sách ngoại giao của nước Anh, hướng nhiều hơn đến các vấn đề ở châu Âu lục địa.

Sau cuộc chinh phạt, hệ thống sở hữu đất đai và nghĩa vụ quân sự mới được thiết lập, các lâu đài mọc lên khắp nơi như biểu tượng của chế độ mới. Với tư cách là người chinh phục và là vua, William đã để lại một dấu ấn định hình nên lịch sử nước Anh.

Di sản của William the Conqueror không chỉ gói gọn trong chiến thắng tại Trận Hastings năm 1066 mà còn được thể hiện qua những thay đổi mà ông mang đến cho nước Anh. Từ việc cải tổ hệ thống pháp luật, kinh tế, đến việc xây dựng các lâu đài kiên cố như Tháp London, William đã để lại dấu ấn không thể phai mờ trong lịch sử châu Âu.

Sự kết hợp giữa văn hóa Norman và Anglo-Saxon dưới triều đại của ông đã định hình nền tảng cho sự phát triển của vương quốc Anh trong nhiều thế kỷ sau. Với tầm nhìn và sự quyết đoán, William the Conqueror thực sự là một biểu tượng của quyền lực và sự đổi mới trong thời Trung cổ.