Benjamin Franklin – Người cha lập quốc trên tờ 100 USD Mỹ

Tác giả: Tran Jenny - Cập nhật: 12/11/2024

Benjamin Franklin – người được vinh danh là “Người Mỹ đầu tiên”. Tư tưởng và triết lý của ông đã đạt đến tầm vóc vĩ đại ảnh hưởng sâu sắc đến nền văn hóa Mỹ. Với những cống hiến to lớn, Benjamin Franklin đã trở thành một biểu tượng lịch sử, được Hoa Kỳ tôn kính đến mức in hình ông lên tờ 100 USD dù ông chưa từng giữ chức vụ Tổng thống.

Mục Lục

Benjamin Franklin là ai?

Benjamin Franklin là một trong những nhân vật sáng lập quan trọng và có tầm ảnh hưởng nhất của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, được biết đến với biệt danh “Người Mỹ đầu tiên”. Ông là một nhân vật đa tài với những đóng góp xuất sắc trong nhiều lĩnh vực khác nhau như khoa học, chính trị, viết lách, âm nhạc, phát minh và ngoại giao.

Franklin sinh ngày 17 tháng 1 năm 1706 tại Boston – Massachusetts trong một gia đình đông con. Cha ông là một thợ làm nến và xà phòng, Benjamin là con trai út trong gia đình, ông còn có hai người em gái nhỏ tuổi hơn.

Dù chỉ được học hành rất ít, ông đã nuôi dưỡng niềm đam mê mãnh liệt với tri thức. Ở tuổi 10, ông phải nghỉ học để làm việc phụ giúp gia đình. Sau đó, ông học việc trong một xưởng in của James – anh trai ông.

Mặc dù không có cơ hội tiếp cận với nền giáo dục chính thức, Franklin đã tự trau dồi kiến thức qua việc đọc sách, điều này giúp ông trở thành một nhân vật uyên bác nổi tiếng.

Chân dung Benjamin Franklin

Franklin nổi danh không chỉ nhờ sự ham học hỏi và hiểu biết sâu rộng mà còn bởi những đóng góp lớn lao trong nhiều lĩnh vực. Các tác phẩm của ông dù mang tính chính trị, khoa học hay phổ biến đều có sức ảnh hưởng mạnh mẽ.

Là một lãnh đạo trong Thời đại Khai sáng, ông không chỉ nhận được sự tôn trọng của các nhà trí thức và khoa học gia châu Âu mà còn đóng góp to lớn vào cuộc Cách mạng Mỹ. Franklin đã thành công trong việc thuyết phục Pháp hỗ trợ tài chính và quân sự cho cuộc chiến chống thực dân Anh, một yếu tố then chốt dẫn đến thắng lợi của cách mạng. Ông cũng là người sáng chế ra cột thu lôi, một phát minh mang tính đột phá trong lĩnh vực khoa học thời bấy giờ.

Trong lĩnh vực chính trị, Franklin là người tiên phong đề xuất sự thống nhất giữa các thuộc địa Mỹ. Các sử gia đã đặt cho ông biệt danh “Người Mỹ đầu tiên” nhờ những nỗ lực kiên định trong việc xây dựng một nước Mỹ thống nhất. Ông cũng là người đấu tranh mạnh mẽ chống lại Đạo luật tem thư, một chính sách của Vương quốc Anh gây bất mãn sâu sắc tại các thuộc địa.

Franklin sống phần lớn cuộc đời ở Philadelphia – nơi ông trở thành một thợ in, nhà xuất bản và thương gia giàu có. Tại đây, ông xuất bản những ấn phẩm nổi tiếng như Poor Richard’s Almanac và Pennsylvania Gazette. Ông còn thành lập các tổ chức tiên phong như thư viện công cộng, sở cứu hỏa đầu tiên của Mỹ và câu lạc bộ thảo luận chính trị Junto.

Trong thời gian này, Franklin cũng là người ủng hộ việc sử dụng tiền giấy, phản đối các chính sách trọng thương và đề xuất Kế hoạch Albany về sự thống nhất thuộc địa, đặt nền móng cho cơ cấu chính trị tương lai của nước Mỹ.

Với vai trò nhà ngoại giao, Franklin là nhân vật được người Pháp vô cùng kính trọng trong thời gian ông làm đại sứ Mỹ tại Paris. Ông đóng vai trò chủ chốt trong việc xây dựng mối quan hệ thân thiện giữa Pháp và Mỹ, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác giữa hai nước trong cuộc Cách mạng Mỹ.

Ông cũng từng đảm nhận nhiều vị trí quan trọng như Tổng giám đốc Bưu điện thuộc Đại hội Thuộc địa và Chủ tịch Hội đồng Hành pháp Tối cao Pennsylvania. Những năm cuối đời, Franklin trở thành một trong những nhân vật nổi bật nhất ủng hộ phong trào bãi nô, thể hiện tư tưởng tiến bộ vượt thời đại.

Franklin còn được biết đến như một nhà khoa học và nhà phát minh xuất sắc. Ngoài cột thu lôi, ông còn sáng chế bếp lò Franklin, kính hai tròng, ống thông tiểu, chân nhái và Harmonica. Ông đóng vai trò lớn trong việc thành lập Đại học Pennsylvania, Trường Franklin và Marshall, ông còn là chủ tịch đầu tiên của Hội Triết học Mỹ – tổ chức học thuật đầu tiên tại Hoa Kỳ. Franklin thông thạo năm thứ tiếng và được công nhận là một người đa tài xuất sắc hiếm có.

Benjamin Franklin đã để lại dấu ấn sâu sắc trên nhiều lĩnh vực. Hình ảnh của ông trên tờ 100 USD là biểu tượng cho những cống hiến to lớn của ông, dù ông chưa từng giữ chức vụ Tổng thống. Sự nghiệp và di sản của Franklin không chỉ là niềm tự hào của người dân Mỹ mà còn là nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ sau.

Benjamin Franklin – Người đàn ông vĩ đại của nước Mỹ trên tờ tiền 100 USD

Hiệu ứng Benjamin Franklin

Trong hồi ký của mình, Benjamin Franklin từng kể về một mối quan hệ đầy thú vị với một người mà ban đầu cả hai không hề ưa nhau. Thay vì né tránh hay tạo khoảng cách, Franklin đã quyết định thử một cách tiếp cận khác. Kết quả là hai người từ chỗ đối đầu đã trở thành bạn thân thiết.

Để minh họa, hãy tưởng tượng: khi bạn quý mến ai đó bạn thường làm điều tốt cho họ và ngược lại, nếu không thích ai, bạn có xu hướng không giúp đỡ họ. Càng đối xử tốt với nhau, mối quan hệ càng gắn bó. Nhưng khi bạn chủ động làm điều tốt cho người mình không ưa, “hiệu ứng Benjamin Franklin” sẽ xảy ra. Dù ban đầu có mâu thuẫn, hành động tử tế đó lại mở ra cánh cửa để hai bên hàn gắn và hiểu nhau hơn.

Franklin từng nói: “Người đã làm điều tốt cho bạn sẽ sẵn lòng làm thêm nhiều điều hơn so với người mà bạn đã giúp đỡ”. Điều này ám chỉ rằng, nếu muốn cải thiện mối quan hệ với ai đó, hãy nhờ họ giúp đỡ bạn thay vì tự mình giúp họ.

Hiệu ứng Benjamin Franklin

Câu chuyện giữa Franklin và “kẻ đáng ghét” của ông là minh chứng sống động. Hai người, vốn là đối thủ cạnh tranh khi cùng nghiên cứu luật tại Pennsylvania vào thế kỷ 18, không có thiện cảm với nhau. Tuy nhiên, trong thư viện của đối thủ có những cuốn sách quý mà Franklin rất muốn đọc. Thay vì tiếp tục giữ khoảng cách, ông đã viết một bức thư lịch sự, bày tỏ mong muốn được mượn sách. Dù không ưa gì Franklin, người kia vẫn gửi sách ngay lập tức.

Sau khi đọc xong, Franklin trả sách kèm theo một bức thư cảm ơn đầy nhiệt tình. Và rồi, lần gặp gỡ sau đó đối thủ của Franklin đã thay đổi thái độ, chủ động bắt chuyện với ông. Cuộc trò chuyện trở nên cởi mở, thẳng thắn và hai người đã đồng ý hỗ trợ nhau trong nhiều việc. Mối quan hệ tưởng chừng khó hòa giải ấy đã trở thành một tình bạn bền chặt kéo dài đến cuối đời.

Hiệu ứng Benjamin Franklin không chỉ là câu chuyện về sự thông minh và khéo léo trong cách ứng xử, mà còn là bài học sâu sắc về cách xây dựng và hàn gắn mối quan hệ thông qua lòng tốt và sự chân thành.

Hiệu ứng Benjamin Franklin trong cuộc sống

Hiệu ứng Benjamin Franklin cho thấy, khi bạn nhờ ai đó làm điều gì đó, bạn đang tạo ra tín hiệu rằng bạn cần sự giúp đỡ, đồng thời bày tỏ sự tôn trọng và đánh giá cao họ. Chính điều này khiến người được nhờ cảm thấy thiện cảm hơn và sẵn lòng hỗ trợ. Một khi họ đã giúp đỡ bạn một lần, khả năng cao họ sẽ tiếp tục giúp đỡ bạn trong tương lai. Ngược lại, nếu họ từ chối ngay từ lần đầu tiên, điều đó cũng giúp bạn nhận ra mình không nên kỳ vọng vào họ nữa.

Benjamin Franklin đã áp dụng hiệu ứng này để cải thiện mối quan hệ với những người mà ban đầu ông không ưa hoặc không có thiện cảm. Thay vì xa lánh hay đối đầu, ông khéo léo nhờ họ giúp đỡ một việc nhỏ và sau đó bày tỏ sự biết ơn. Chính sự chân thành này đã khiến đối phương thay đổi thái độ, tạo nên một mối quan hệ gắn bó lâu dài.

Việc yêu cầu sự giúp đỡ không chỉ là cách để giải quyết vấn đề mà còn là chìa khóa mở ra cơ hội cải thiện quan hệ. Một yêu cầu nhỏ, kèm theo lời cảm ơn chân thành, có thể xóa tan mâu thuẫn và xây dựng lòng tin, thậm chí biến đối thủ thành đồng minh. Hiệu ứng này không chỉ đơn thuần là một hiện tượng tâm lý mà còn là bài học quý giá về cách ứng xử thông minh trong cuộc sống.

Benjamin Franklin không chỉ là một nhà phát minh tài ba mà còn là một trong những người sáng lập vĩ đại của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Dù đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nền tảng quốc gia, nhưng Benjamin Franklin không phải là Tổng thống Mỹ. Nhưng những cống hiến của ông trong khoa học, chính trị và ngoại giao đã khiến ông trở thành biểu tượng được vinh danh trên tờ 100 USD – một minh chứng cho tầm ảnh hưởng vĩ đại của ông đối với lịch sử nước Mỹ.