Lịch sử thời chiến quốc Nhật Bản (Sengoku Jidai)
Thời kỳ Chiến quốc Nhật Bản (Sengoku Jidai) là thời điểm loạn lạc và đầy biến động với những cuộc tranh giành quyền lực không hồi kết giữa các lãnh chúa. Vậy điều gì đã khiến các nhân vật như Oda Nobunaga, Toyotomi Hideyoshi và Tokugawa Ieyasu trở thành những biểu tượng lớn trong cuộc chiến này?
Sengoku – Thời kỳ Chiến quốc Nhật Bản
Thời kỳ Sengoku (1467-1603) là một giai đoạn kéo dài hơn 150 năm với các cuộc chiến tranh liên miên giữa các lãnh chúa phong kiến Nhật Bản. Sự suy yếu của triều đình và quyền lực Mạc phủ Ashikaga đã mở đường cho sự trỗi dậy của các Daimyo (lãnh chúa) địa phương, mỗi người kiểm soát một phần lãnh thổ và cố gắng mở rộng quyền lực bằng chiến tranh.
Kết thúc khi Tokugawa Ieyasu thống nhất đất nước, thời kỳ này không chỉ chứng kiến những cuộc chiến khốc liệt mà còn đặt nền móng cho những thay đổi lớn về văn hóa, kinh tế và xã hội.
Bảng niên biểu lịch sử Nhật Bản thời Chiến quốc
Giai đoạn | Năm |
Asuka Nara | 645 – 794 |
Heian | 794 – 1185 |
Kamakura | 1185 – 1333 |
Muromachi | 1334 – 1447 |
Sengoku | 1478 – 1605 |
Edo | 1603 – 1867 |
Meiji và thế chiến | 1868 – 1945 |
Ngày nay |
Nhật Bản được chia làm 4 đảo lớn: Honsu, Shikoku, Kyushu và Hokkaido nhưng chiến trường chính nằm ở Honsu.
Nguyên nhân dẫn đến thời Chiến quốc của Nhật Bản
Thời kỳ Sengoku bắt đầu khi Mạc phủ Ashikaga, vốn kiểm soát Nhật Bản từ thế kỷ 14, dần mất đi quyền lực. Sự cai trị yếu kém của Ashikaga Yoshimasa và cuộc chiến Onin (1467-1477) đã phá hủy Kyoto và làm suy yếu trật tự chính trị.
Các lãnh chúa địa phương, nhận thấy sự yếu đuối của triều đình, bắt đầu tranh giành quyền kiểm soát lãnh thổ và tự trị, mở đầu cho thời kỳ Chiến quốc.
Cuộc chiến Onin đã gây ra sự phân tán quyền lực, khi nhiều lãnh chúa nắm quyền lực ở các khu vực riêng biệt mà không có sự kiểm soát của trung ương. Điều này khiến Nhật Bản bị chia cắt thành nhiều vùng lãnh thổ phong kiến, nơi mà mỗi Daimyo xây dựng lực lượng quân đội riêng và tiến hành các cuộc chiến tranh để mở rộng quyền kiểm soát.
Các nhân vật và gia tộc nổi bật trong thời kỳ Sengoku
Oda Nobunaga
Oda Nobunaga là một trong những lãnh chúa nổi tiếng nhất thời kỳ Sengoku, nổi bật với chiến thắng tại trận Okehazama (1560), nơi ông đánh bại lực lượng lớn của Imagawa Yoshimoto.
Nobunaga nổi tiếng với sự tàn bạo trong chiến lược, tiêu diệt các lực lượng thù địch và thậm chí là các thế lực tôn giáo như Ikko Ikki. Dưới sự lãnh đạo của ông, nhà Oda kiểm soát được phần lớn miền Trung Nhật Bản và đặt nền móng cho sự thống nhất đất nước.
Toyotomi Hideyoshi
Hideyoshi xuất thân từ tầng lớp nông dân và trở thành một trong những tướng lĩnh hàng đầu của Nobunaga.
Sau cái chết của Nobunaga, Hideyoshi đã tiếp tục sự nghiệp thống nhất Nhật Bản, mở rộng lãnh thổ bằng các cuộc chiến với gia tộc Mori và Hojo. Ông cũng nổi tiếng với những cải cách hành chính và xây dựng xã hội, góp phần củng cố quyền lực trung ương.
Tokugawa Ieyasu
Là một trong những đồng minh của Oda Nobunaga, Tokugawa Ieyasu đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến tại trận Sekigahara (1600). Chiến thắng này giúp Ieyasu trở thành người thống nhất Nhật Bản và thành lập Mạc phủ Tokugawa, khép lại thời kỳ Sengoku và mở ra một kỷ nguyên hòa bình kéo dài hơn 250 năm.
Các sự kiện và trận chiến quan trọng
Cuộc chiến Onin (1467-1477) được xem là khởi đầu cho thời kỳ Sengoku.
Đây là cuộc chiến kéo dài giữa hai gia tộc Hosokawa và Yamana tại kinh đô Kyoto, dẫn đến sự suy yếu nghiêm trọng của Mạc phủ Ashikaga.
Dù không có bên nào giành chiến thắng rõ rệt, cuộc chiến này đã biến Kyoto thành đống đổ nát và làm mất quyền kiểm soát của triều đình trung ương, từ đó mở đường cho các lãnh chúa địa phương tranh giành quyền lực và lãnh thổ, mở ra thời kỳ loạn lạc kéo dài suốt hơn một thế kỷ.
Cuộc chiến Onin (1467-1477)
Trận Okehazama (1560) là một trong những chiến thắng quan trọng nhất của Oda Nobunaga.
Với chỉ khoảng 2.000 quân, Nobunaga đã bất ngờ tấn công và tiêu diệt 25.000 quân của Imagawa Yoshimoto, một lãnh chúa quyền lực đang tiến về Kyoto với tham vọng trở thành Shogun. Chiến thắng này giúp Nobunaga vươn lên trở thành một lãnh chúa nổi bật và bắt đầu mở rộng quyền lực của nhà Oda, đặt nền móng cho sự thống nhất Nhật Bản sau này.
Trận Nagashino (1575) chứng kiến việc Oda Nobunaga sử dụng súng hỏa mai để chống lại kỵ binh nhà Takeda, nổi tiếng với sức mạnh của đội kỵ binh.
Nobunaga, cùng với Tokugawa Ieyasu, đã bố trí đội quân của mình trên các địa hình cao và với sự hỗ trợ của hơn 3.000 lính sử dụng súng hỏa mai, ông đã đánh bại hoàn toàn lực lượng kỵ binh nhà Takeda.
Trận chiến này không chỉ làm suy yếu nhà Takeda mà còn đánh dấu một bước chuyển lớn trong chiến thuật quân sự Nhật Bản, khi súng hỏa mai bắt đầu thay thế cung tên và giáo dài trong các trận chiến lớn.
Trận Anegawa (1570) là một cuộc đối đầu quan trọng giữa Oda Nobunaga và liên minh Asai-Asakura.
Với sự hỗ trợ của Tokugawa Ieyasu, Nobunaga đã đánh bại liên minh này sau một trận chiến căng thẳng bên bờ sông Anegawa.
Chiến thắng này giúp Nobunaga củng cố thêm quyền lực ở miền Trung Nhật Bản, đồng thời loại bỏ một trong những liên minh chống đối lớn nhất vào thời kỳ đó, giúp ông tiếp tục tiến gần hơn đến việc thống nhất toàn bộ Nhật Bản.
Trận Sekigahara (1600) là trận chiến mang tính quyết định kết thúc thời kỳ Sengoku.
Trận chiến Sekigahara năm 1600
Đây là cuộc chiến giữa hai phe: phe Đông do Tokugawa Ieyasu lãnh đạo và phe Tây do Ishida Mitsunari đứng đầu, để tranh giành quyền kiểm soát Nhật Bản sau khi Toyotomi Hideyoshi qua đời.
Với sự khéo léo trong chiến thuật và việc thuyết phục nhiều tướng lĩnh phe Tây quay sang ủng hộ mình, Tokugawa Ieyasu đã giành chiến thắng vang dội.
Chiến thắng này giúp Ieyasu trở thành người thống nhất Nhật Bản và thành lập Mạc phủ Tokugawa, mở ra thời kỳ Edo kéo dài hơn 250 năm hòa bình và ổn định.
Kết thúc thời kỳ Sengoku: Hậu quả để lại
Thời kỳ Sengoku kết thúc khi Tokugawa Ieyasu chiến thắng trong trận Sekigahara và thống nhất Nhật Bản vào năm 1603. Sự thành lập Mạc phủ Tokugawa đã mang lại hơn 250 năm hòa bình và ổn định, được gọi là thời kỳ Edo.
Đây cũng là thời điểm mà hệ thống phong kiến Nhật Bản được củng cố, xã hội trở nên bảo thủ hơn và Nhật Bản khép kín với thế giới bên ngoài trong suốt hơn hai thế kỷ.
Thời kỳ Chiến quốc Nhật Bản là một giai đoạn đầy biến động và phức tạp trong lịch sử Nhật Bản. Qua những cuộc chiến tranh liên miên và sự trỗi dậy của các lãnh chúa, đất nước đã trải qua nhiều thay đổi lớn. Nhờ những nhân vật kiệt xuất như Oda Nobunaga, Toyotomi Hideyoshi và Tokugawa Ieyasu, Nhật Bản đã được thống nhất, chấm dứt hơn một thế kỷ hỗn loạn.
Thời kỳ Sengoku không chỉ để lại dấu ấn trong lịch sử chính trị, mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến văn hóa và xã hội Nhật Bản, đặc biệt là tinh thần võ sĩ đạo và sự phát triển của tầng lớp Samurai.
Những Tác Động Của Cuộc Cách Mạng Duy Tân Minh Trị Ở Nhật Bản