Cộng sản và Việt Cộng khác nhau như thế nào?
Cộng sản và Việt Cộng thường bị hiểu lầm là một, nhưng thực chất hai khái niệm này mang ý nghĩa và phạm vi khác nhau. Bài viết sẽ phân tích Việt Cộng và Cộng sản khác nhau như thế nào, giúp bạn hiểu đúng về từng thuật ngữ và đặt lại bối cảnh lịch sử một cách chuẩn xác.
Cộng sản và Việt Cộng là gì? – Phân biệt từ gốc rễ
Trong dòng chảy lịch sử Việt Nam hiện đại, Cộng sản và Việt Cộng là hai khái niệm tuy liên quan mật thiết, nhưng bản chất và phạm vi lại hoàn toàn khác biệt.
- Cộng sản là tên gọi chung cho một hệ tư tưởng chính trị – xã hội có cội nguồn từ học thuyết của Karl Marx và Friedrich Engels. Tại Việt Nam, tư tưởng này được tiếp thu và phát triển thành chủ nghĩa xã hội mang màu sắc dân tộc, do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo. Mục tiêu tối hậu của cộng sản là xây dựng một xã hội không có giai cấp, nơi của cải chung được phân phối công bằng, quyền lực thuộc về giai cấp lao động.
- Việt Cộng là cách gọi (thường mang sắc thái miệt thị) của phía Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa dành cho Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, tổ chức chính trị – vũ trang thành lập năm 1960 nhằm chống lại chính quyền Sài Gòn, thống nhất đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Trong nội bộ, Việt Cộng không tự gọi mình bằng danh xưng ấy, mà sử dụng chính thức là MTDTGPMN.
Nói cách khác, cộng sản và Việt Cộng là gì – thì Cộng sản là tư tưởng và tổ chức lãnh đạo cấp toàn quốc, còn Việt Cộng là một lực lượng cụ thể, đóng vai trò là cánh tay nối dài của Đảng ở chiến trường miền Nam trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ.
🗝 Tóm lại: Việt Cộng là một nhánh của phong trào Cộng sản Việt Nam, có tính đặc thù thời chiến và địa lý, chứ không phải đồng nghĩa với “Cộng sản” nói chung.
Việt Cộng và Cộng sản khác nhau như thế nào về mục tiêu?
Tuy cùng nằm trong một hệ thống chính trị do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, song Việt Cộng và Cộng sản lại có sự phân định rõ rệt về vai trò, phạm vi và tôn chỉ hành động:
- Cộng sản, với tư cách là một lý tưởng chính trị toàn cầu, hướng đến mục tiêu lâu dài: xây dựng một xã hội xã hội chủ nghĩa tiến tới cộng sản chủ nghĩa, nơi mọi phương tiện sản xuất đều thuộc về tập thể, giai cấp bị xóa bỏ, và quyền lực thuộc về nhân dân lao động. Đó là mục tiêu mang tính chiến lược, có tính chất bền vững và vượt khỏi phạm vi một quốc gia hay thời đại cụ thể.
- Việt Cộng – tức Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam – lại mang nhiệm vụ chiến lược trong giai đoạn lịch sử cụ thể: giải phóng miền Nam khỏi chính quyền Việt Nam Cộng hòa, thống nhất đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Mục tiêu của Việt Cộng là ngắn hạn và mang tính quân sự – chính trị trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống Mỹ, giai đoạn 1955–1975.
Như vậy, nếu Cộng sản là lý tưởng toàn diện và trường kỳ, thì Việt Cộng là phương tiện chiến lược, được sinh ra từ nhu cầu lịch sử nhằm hiện thực hóa lý tưởng đó tại một mặt trận cụ thể – miền Nam Việt Nam.
Cơ cấu tổ chức và lực lượng vũ trang
Tuy cùng phục vụ dưới ngọn cờ của Đảng Cộng sản Việt Nam, nhưng cộng sản và Việt Cộng lại sở hữu hai bộ máy tổ chức riêng biệt, phản ánh tính chất và nhiệm vụ khác nhau trong từng giai đoạn lịch sử:
- Đảng Cộng sản Việt Nam điều hành toàn bộ hệ thống chính trị – xã hội từ trung ương đến địa phương trên phạm vi cả nước (sau 1975), với bộ máy lãnh đạo chặt chẽ, xuyên suốt và quy củ. Lực lượng quân sự trực thuộc là Quân đội Nhân dân Việt Nam, được thành lập từ thời kháng chiến chống Pháp (1944), có tính chính quy, bài bản và trực tiếp bảo vệ nền độc lập dân tộc.
- Việt Cộng, tức Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam, hoạt động như một tổ chức chính trị – quân sự độc lập tại chiến trường miền Nam, có cơ quan lãnh đạo riêng, hệ thống tuyên truyền riêng, và đặc biệt là lực lượng vũ trang giải phóng miền Nam – đội quân bán vũ trang và du kích, gắn chặt với nhân dân địa phương, linh hoạt, cơ động và thường xuyên phối hợp với Quân đội Nhân dân từ miền Bắc chi viện vào.
Có thể nói, quân Việt Cộng không phải là “quân đội của cộng sản” một cách toàn thể, mà là lực lượng vũ trang cách mạng ở miền Nam hoạt động theo định hướng của cộng sản, nhưng với đặc thù tổ chức, địa bàn và nhiệm vụ khác biệt.
Nhận thức và tuyên truyền: Sự chồng lắp trong cách hiểu và cách gọi
Trong tiến trình lịch sử hiện đại Việt Nam, khái niệm Cộng sản và Việt Cộng đã nhiều lần bị trộn lẫn trong đời sống truyền thông, đặc biệt trong bối cảnh chiến tranh tâm lý giữa hai phía:
- Đối với chính quyền Việt Nam Cộng hòa và giới truyền thông phương Tây thời kỳ chiến tranh, từ “Việt Cộng” không đơn thuần là một danh xưng tổ chức mà còn được sử dụng với sắc thái tuyên truyền, mang hàm ý bài xích hệ tư tưởng cộng sản, gán cho toàn thể lực lượng kháng chiến miền Nam cái tên “Việt Cộng” như một cách đồng hóa họ với Đảng Cộng sản miền Bắc.
- Trong khi đó, với nhân dân yêu nước và các phong trào giải phóng dân tộc, Việt Cộng lại được nhìn nhận như biểu tượng của lòng quả cảm, tinh thần kháng chiến và khát vọng thống nhất đất nước. Cách gọi “Việt Cộng là quân ta hay quân địch” vì thế không nằm ở bản chất của danh xưng, mà phụ thuộc vào lập trường chính trị của người sử dụng trong từng hoàn cảnh lịch sử.
Chính bởi sự giao thoa giữa tuyên truyền và thực tế chiến trường, “Việt Cộng và cộng sản là gì” trở thành một câu hỏi không chỉ mang tính học thuật mà còn phản ánh nhận thức chính trị và cách nhìn về lịch sử của từng giai đoạn, từng thế hệ.
Kết luận
Từ những dòng chảy sâu lắng của lịch sử hiện đại Việt Nam, ta có thể khẳng định rằng: Việt Cộng và cộng sản tuy đồng hành trong khát vọng giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước, nhưng không đồng nghĩa tuyệt đối.
Cộng sản là một hệ tư tưởng chính trị gắn liền với Đảng Cộng sản Việt Nam – lực lượng lãnh đạo tối cao của cách mạng Việt Nam. Trong khi đó, Việt Cộng là danh xưng dùng để chỉ Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và lực lượng vũ trang của họ, hoạt động tại miền Nam dưới sự chỉ đạo chiến lược từ miền Bắc.
Việc phân định rạch ròi cộng sản và Việt Cộng khác nhau như thế nào không chỉ giúp tránh ngộ nhận trong cách hiểu mà còn góp phần khôi phục cái nhìn công bằng, khách quan với một thời kỳ lịch sử hào hùng.
Những câu hỏi như “Việt Cộng là ai”, “Việt Cộng là tốt hay xấu” hay “Việt Cộng có phải ba que không” cần được soi rọi bằng tư liệu xác thực, tôn trọng dòng chảy khách quan của dân tộc thay vì cảm tính hay luận điệu phiến diện.
Bởi lẽ, trong hành trình dựng nước và giữ nước, Việt Cộng là quân ta hay quân địch không chỉ là câu hỏi về lập trường, mà còn là thước đo cho nhận thức lịch sử của mỗi thế hệ người Việt hôm nay và mai sau.