Diễn biến chính của cuộc đảo chính Thái Lan 2014
Cuộc đảo chính Thái Lan 2014 đã để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử chính trị nước này, không chỉ vì sự can thiệp mạnh mẽ của quân đội mà còn do những tác động kéo dài đến tình hình chính trị và xã hội Thái Lan. Dưới đây là diễn biến chính của sự kiện lịch sử này.
Bối cảnh trước cuộc đảo chính Thái Lan 2014
Khủng hoảng chính trị kéo dài
Trước khi cuộc đảo chính xảy ra, Thái Lan đã đối diện với khủng hoảng chính trị kéo dài nhiều năm.
Những mâu thuẫn sâu sắc giữa hai phe chính trị lớn, ủng hộ và phản đối gia đình Shinawatra đã gây ra hàng loạt cuộc biểu tình lớn trên khắp cả nước. Phe ủng hộ Thaksin (Áo đỏ) và phe đối lập (Áo vàng) liên tục xung đột, khiến tình hình chính trị Thái Lan trở nên căng thẳng và bất ổn.
Tòa án Hiến pháp phế truất Thủ tướng Yingluck
Đỉnh điểm của khủng hoảng chính trị là vào tháng 5/2014, khi Tòa án Hiến pháp Thái Lan phế truất Thủ tướng Yingluck Shinawatra với cáo buộc lạm quyền trong việc thay đổi vị trí lãnh đạo an ninh.
Tuy chính phủ tạm quyền do những thành viên thân cận của bà Yingluck lãnh đạo tiếp tục điều hành, nhưng vẫn không thể giảm căng thẳng trong nước. Đây là cơ hội để quân đội can thiệp với lý do duy trì an ninh và ổn định quốc gia.
Vai trò của quân đội trong chính trị Thái Lan
Quân đội Thái Lan từ lâu đã có truyền thống can thiệp vào chính trị. Nhiều cuộc đảo chính trước đó đã khẳng định vị trí mạnh mẽ của quân đội trong việc điều hành và bảo vệ an ninh quốc gia. Sự bất mãn của các tướng lĩnh với gia đình Shinawatra càng làm tăng khả năng quân đội can thiệp.
Diễn biến chính của cuộc đảo chính Thái Lan 2014
Cuộc đảo chính Thái Lan năm 2014 đánh dấu một sự kiện quan trọng khi quân đội một lần nữa can thiệp trực tiếp vào chính trị nước này.
Sự kiện diễn ra với nhiều mốc thời gian quan trọng, từ việc ban bố thiết quân luật đến tuyên bố chính thức về việc lật đổ chính phủ. Dưới đây là các mốc thời gian chi tiết về diễn biến chính của cuộc đảo chính.
Ngày 20/5/2014: Quân đội ban bố thiết quân luật
– Buổi sáng 20/5: Quân đội Thái Lan bất ngờ ban bố thiết quân luật trên toàn quốc. Đây là động thái đầu tiên trong tiến trình đảo chính, tuy nhiên lúc này quân đội khẳng định đây không phải là một cuộc đảo chính mà chỉ là biện pháp nhằm duy trì an ninh, trật tự quốc gia.
Binh sĩ Thái Lan giành quyền kiểm soát chính quyền trong cuộc đảo chính diễn ra ở Army Club
– Thông điệp của quân đội: Quân đội nhấn mạnh rằng họ cần phải ngăn chặn các cuộc biểu tình bạo lực giữa các phe phái chính trị đang ngày càng leo thang. Thiết quân luật được ban hành mà không thông qua sự chấp thuận của chính phủ.
Ngày 22/5/2014: Chính thức tuyên bố đảo chính
– Buổi chiều 22/5: Sau khi các cuộc đàm phán chính trị giữa các phe phái không mang lại kết quả, Tư lệnh quân đội Prayuth Chan-ocha tuyên bố quân đội chính thức nắm quyền kiểm soát đất nước.
- Quân đội tiến hành giải tán chính phủ, đình chỉ hiến pháp, đồng thời bắt giữ các lãnh đạo chính phủ và đối lập.
- Truyền thông quốc tế bị hạn chế phát sóng. Các đài truyền hình quốc nội cũng bị kiểm soát gắt gao, chỉ phát thông tin do quân đội kiểm duyệt.
– Tình hình trên đường phố: Sau tuyên bố của quân đội, xe tăng và binh lính xuất hiện khắp các tuyến đường chính tại Bangkok và các thành phố lớn. Quân đội đã lập hàng rào an ninh, ra lệnh cấm đi lại ban đêm để duy trì trật tự và tránh tình trạng bất ổn.
Một binh sĩ Thái mang vũ khí trong cuộc đảo chính diễn ra ở Army Club
Ngày 23/5/2014: Bắt giữ lãnh đạo chính trị và kiểm soát truyền thông
– Sáng 23/5: Các lãnh đạo chính phủ, bao gồm Thủ tướng tạm quyền Niwatthamrong Boonsongpaisan và nhiều thành viên nội các bị quân đội bắt giữ và giam giữ tại doanh trại. Quân đội cũng triệu tập và bắt giữ nhiều lãnh đạo đảng đối lập và những người có ảnh hưởng trong xã hội.
– Truyền thông bị kiểm duyệt: Quân đội yêu cầu các kênh truyền hình quốc tế và báo chí nước ngoài tạm dừng hoạt động tại Thái Lan. Tất cả các kênh truyền thông trong nước chỉ được phép phát sóng các chương trình do quân đội kiểm soát, nhằm hạn chế lan truyền các tin tức chống lại cuộc đảo chính.
Ngày 24/5/2014: Thành lập Hội đồng Hòa bình và Trật tự Quốc gia (NCPO)
– Prayuth Chan-ocha tuyên bố thành lập Hội đồng Hòa bình và Trật tự Quốc gia (NCPO), một cơ quan tạm thời điều hành đất nước. Prayuth đứng đầu hội đồng này, nắm giữ cả quyền hành pháp và lập pháp, với lời hứa sẽ nhanh chóng cải cách và khôi phục nền dân chủ.
– NCPO tuyên bố sẽ điều hành đất nước và xây dựng lại hệ thống chính trị, đồng thời sẽ soạn thảo hiến pháp mới và tổ chức bầu cử trong tương lai.
Ngày 26/5/2014: Sự can thiệp của quốc tế
– Liên Hợp Quốc và nhiều quốc gia phương Tây bày tỏ quan ngại sâu sắc về cuộc đảo chính, yêu cầu Thái Lan khôi phục dân chủ và tôn trọng quyền tự do chính trị. Các nước như Mỹ, EU và Nhật Bản đều lên tiếng chỉ trích hành động quân sự của Thái Lan và kêu gọi chính quyền quân đội sớm trao trả quyền lực cho người dân.
– Một số quốc gia, đặc biệt là Mỹ đã áp dụng biện pháp trừng phạt kinh tế, ngừng hỗ trợ quân sự và cắt giảm các khoản viện trợ cho Thái Lan, nhằm gây áp lực buộc nước này khôi phục nền dân chủ.
Ngày 27/5/2014: Hội đồng NCPO kiểm soát hoàn toàn đất nước
– NCPO tuyên bố tiếp tục kiểm soát đất nước trong thời gian tạm thời và cam kết sẽ tiến hành cải cách chính trị, xây dựng hiến pháp mới và lựa chọn một thủ tướng tạm thời để điều hành chính phủ.
– Tướng Prayuth Chan-ocha tuyên bố rằng cuộc bầu cử sẽ được tổ chức trong vòng một năm, sau khi các cải cách chính trị hoàn tất.
Hậu quả và tác động sau cuộc đảo chính
Tác động quốc nội
Sau cuộc đảo chính, Thái Lan tiếp tục trải qua thời kỳ bất ổn. Các cuộc biểu tình phản đối quân đội bị đàn áp và việc kiểm soát truyền thông được thắt chặt hơn bao giờ hết.
Quân đội còn mạnh tay với những người ủng hộ gia đình Shinawatra, gây nên sự chia rẽ sâu sắc trong xã hội Thái Lan. Dù vậy, cuộc đảo chính đã chấm dứt tạm thời sự lãnh đạo của gia đình Shinawatra trên chính trường nước này.
Tác động quốc tế
Cuộc đảo chính đã khiến nhiều quốc gia lên tiếng chỉ trích, đặc biệt là Mỹ và các nước phương Tây. Họ yêu cầu Thái Lan nhanh chóng khôi phục nền dân chủ và quyền tự do chính trị.
Một số quốc gia áp dụng biện pháp trừng phạt nhưng Thái Lan vẫn duy trì được quan hệ chặt chẽ với các nước trong khu vực như Trung Quốc.
Hứa hẹn khôi phục nền dân chủ
Prayuth Chan-ocha hứa hẹn sẽ tổ chức bầu cử và khôi phục nền dân chủ trong vòng một năm. Tuy nhiên, cuộc bầu cử liên tục bị hoãn lại cho đến năm 2019, khi Prayuth tiếp tục giữ quyền lực với sự ủng hộ mạnh mẽ của quân đội.
Cuộc đảo chính Thái Lan 2014 là một sự kiện quan trọng trong lịch sử chính trị nước này, đánh dấu một chương mới trong sự can thiệp của quân đội vào chính trường.
Dù cuộc đảo chính diễn ra trong hòa bình, nhưng nó đã để lại những hậu quả kéo dài, ảnh hưởng đến hệ thống chính trị, kinh tế và xã hội Thái Lan. Đây là sự kiện nổi bật, cho thấy tầm quan trọng của quân đội trong việc điều hành đất nước và sự phức tạp của tình hình chính trị tại quốc gia này.
Cuộc đảo chính Thái Lan 2014 không chỉ là một sự kiện quân sự, mà còn là dấu mốc quan trọng trong lịch sử chính trị nước này. Những diễn biến chính trong cuộc đảo chính cho thấy vai trò lớn của quân đội trong việc duy trì trật tự, nhưng đồng thời cũng gây ra sự chia rẽ và bất ổn chính trị kéo dài. Tác động của sự kiện này vẫn còn vang vọng trong hệ thống chính trị Thái Lan nhiều năm sau đó, khi nước này tiếp tục tìm kiếm con đường ổn định và phát triển.
