Lịch sử hình thành và phát triển tiền Việt Nam qua các thời kỳ

Tiền Việt Nam đã trải qua một hành trình phát triển dài từ thời kỳ phong kiến cho đến hiện đại. Nhưng liệu bạn có biết tiền xu cổ đầu tiên của Việt Nam trông như thế nào, hay tiền giấy chính thức xuất hiện từ khi nào? Hãy cùng tìm hiểu những thay đổi quan trọng của tiền Việt Nam qua các thời kỳ phát triển, đi sâu vào từng giai đoạn từ tiền xu phong kiến đến tiền giấy thời hiện đại. 

Tìm hiểu hình ảnh tiền Việt Nam qua các thời kỳ

Tiền xu Việt Nam qua các thời kỳ

Tiền xu bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam vào khoảng thế kỷ X, khi quốc gia giành được độc lập sau thời kỳ Bắc thuộc. Dưới các triều đại Đinh – Lý – Trần – Lê, tiền xu được đúc từ đồng và có hình tròn, lỗ vuông, thường khắc tên của niên hiệu hoặc triều đại. Tiền xu thời kỳ này là biểu tượng của sự ổn định kinh tế và sự cai trị của các vương triều.

Trong thời kỳ Pháp thuộc, tiền xu tiếp tục được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, hệ thống tiền tệ lúc này đã có thêm các loại tiền xu do chính quyền thuộc địa phát hành. Những đồng xu này thường được làm từ kim loại như bạc và đồng, thể hiện sự thống trị của chính quyền thực dân lên nền kinh tế Việt Nam.

Vào giai đoạn 1945 – 1946, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã phát hành một bộ tiền xu gồm nhiều mệnh giá khác nhau: 20 xu, 5 hào, 1 đồng và 2 đồng. Trong số đó, đồng 2 đồng được đúc từ chất liệu đồng thau, trong khi các mệnh giá còn lại đều được làm từ nhôm.

Tiền xu Việt Nam năm 1945-1946

Tiền xu Việt Nam năm 1945-1946

Trong giai đoạn đất nước bị chia cắt thành hai miền, người dân miền Bắc sử dụng một loại tiền xu riêng, trong khi miền Nam lại có hệ thống tiền tệ khác. Ngân hàng Quốc gia Việt Nam (miền Nam) đã phát hành nhiều loại tiền với các mệnh giá và chất liệu khác nhau từ 10 xu đến 50 đồng.

Tiền xu thời kỳ hai miền chia cắt 1964

Tiền xu Việt Nam thời kỳ hai miền chia cắt 

Vào năm 1958, Ngân hàng Quốc gia Việt Nam (tại miền Bắc) phát hành ba loại tiền xu bằng nhôm với các mệnh giá 1 xu, 2 xu và 5 xu. Trên mặt trước của những đồng xu này in hình quốc huy, và giữa đồng tiền có một lỗ tròn lớn được khoét ra.

Tiền xu Việt Nam thời kỳ năm 1958

Tiền xu Việt Nam thời kỳ năm 1958

Vào năm 1976, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát hành một bộ tiền xu với mệnh giá bắt đầu từ 1 hào. Về mặt mỹ thuật, những đồng tiền xu này có thiết kế khá tương đồng với các đồng xu được phát hành sau đó vào năm 2003.

Tiền xu Việt Nam thời kỳ năm 1976

Tiền xu Việt Nam thời kỳ năm 1976

Đến năm 2003, tiền kim loại với các mệnh giá từ 200 đồng, 500 đồng, 1.000 đồng, 2.000 đồng và 5.000 đồng được đưa vào lưu thông, nhằm thay thế dần tiền lẻ bằng chất liệu cotton. Trong đó, các đồng 200 và 500 đồng được làm từ thép mạ niken, còn đồng 1.000 và 2.000 đồng được chế tạo từ thép mạ đồng. Riêng đồng xu 5.000 đồng được đúc từ hợp kim đồng-nhôm-niken, với phần cạnh được thiết kế khía theo hình vỏ sò.

Tiền xu Việt Nam thời kỳ 2003

Tiền xu Việt Nam thời kỳ 2003

Tiền giấy Việt Nam qua các thời kỳ

Giấy bạc Đông Dương

Giấy bạc Đông Dương là một trong những loại tiền giấy quan trọng trong lịch sử Việt Nam. Được phát hành khi Việt Nam còn là thuộc địa trong Liên bang Đông Dương dưới sự thống trị của Pháp, loại tiền này đã lưu hành từ năm 1885 đến 1954 với mệnh giá 100 đồng bạc. Trên mặt tiền của giấy bạc Đông Dương, có hình ảnh ba thiếu nữ mặc trang phục truyền thống, tượng trưng cho mối quan hệ hữu nghị giữa ba quốc gia Việt Nam, Lào và Campuchia.

Giấy bạc Đông Dương 1885 đến 1954

Giấy bạc Đông Dương 1885 đến 1954

Giấy bạc Cụ Hồ

Giấy bạc Cụ Hồ là một trong những loại tiền giấy quan trọng trong lịch sử Việt Nam, đánh dấu một bước ngoặt lớn.

Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và sự ra đời của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa, đồng tiền này được in và đưa vào lưu hành, thể hiện rõ ràng chủ quyền của một dân tộc đã giành được tự do. Giấy bạc Cụ Hồ còn mang ý nghĩa biểu tượng cho cuộc chiến tranh giành độc lập và thống nhất, phản ánh tinh thần tự hào của cả dân tộc.

Giấy bạc Cụ Hồ sau cách mạng tháng 8 năm 1945

Giấy bạc Cụ Hồ sau cách mạng tháng 8 năm 1945

Đồng tiền giấy Ngân hàng Quốc gia

Đồng tiền giấy Ngân hàng Quốc gia là một trong những loại tiền giấy mang ý nghĩa lớn trong lịch sử tiền tệ Việt Nam. Loại tiền này được phát hành vào ngày 6 tháng 5 năm 1951, sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 15/SL, chính thức thành lập Ngân hàng Quốc gia Việt Nam tại miền Bắc.

Nhiệm vụ chính của ngân hàng là phát hành tiền giấy, quản lý dòng tiền, điều hành kho bạc và thực hiện các chính sách tín dụng nhằm thúc đẩy sản xuất. Đồng tiền giấy thời kỳ này có nhiều mệnh giá từ 1.000 đồng đến 5.000 đồng.

Đồng tiền giấy ngan hàng Quốc Gia năm 1951

Đồng tiền giấy ngân hàng Quốc Gia năm 1951

Tiền Giải Phóng sau năm 1975

Sau ngày 30/4/1975, khi đất nước đã hoàn toàn được giải phóng, tiền tệ ở miền Nam nhanh chóng mất giá và được đổi tên thành Tiền Giải Phóng. Đến năm 1978, khi đất nước dần ổn định và tài chính thống nhất, tiền tệ Việt Nam trải qua một đợt cải tổ lớn.

Cụ thể, ở miền Bắc, tỷ giá đổi là 1 đồng Giải Phóng đổi lấy 1 đồng Thống Nhất. Trong khi đó, tại miền Nam, 1 đồng Giải Phóng chỉ đổi được 8 hào Thống Nhất.

Chính Phủ thời gian này cũng phát hành một loạt các mệnh giá tiền mới là 5 hào, 1 đồng, 5 đồng, 10 đồng, 20 đồng, 30 đồng, 50 đồng và 100 đồng, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc phục hồi và tái cơ cấu tiền tệ sau thời kỳ chiến tranh.

Tiền giải phóng năm 1975

Tiền Giải Phóng năm 1975

Tiền đồng những năm 1985

Năm 1985, trước tình hình kinh tế phức tạp và tình trạng khan hiếm tiền mặt trong các giao dịch thanh toán, Nhà nước đã quyết định thực hiện cuộc đổi tiền với tỷ lệ 10 đồngThống Nhất đổi lấy 1 đồng tiền mới. Đây là một biện pháp nhằm đối phó với những thách thức của cuộc cách mạng về giá cả và tiền lương.

Ngân hàng Quốc gia Việt Nam đã phát hành các loại tiền mệnh giá 10, 20 và 50 đồng để hỗ trợ cho chính sách này. Quyết định này đánh dấu bước quan trọng trong quá trình ổn định và phục hồi hệ thống tiền tệ Việt Nam sau những biến động kinh tế và tiền tệ trước đó.

Tiền đồng những năm 1985

Tiền đồng những năm 1985

Tiền giấy thế kỷ 20

Vào năm 1990, tờ tiền giấy cotton với mệnh giá 10.000 và 20.000 đồng được phát hành, tiếp theo là tờ 50.000 đồng vào ngày 15/10/1994 và tờ 100.000 đồng vào ngày 1/9/2000.

Cùng trong giai đoạn này, tiền xu cũng được đưa vào lưu thông, tuy nhiên, do không phù hợp với thói quen tiêu dùng của người Việt, tiền xu nhanh chóng trở thành vật lưu niệm thay vì được sử dụng phổ biến trong các giao dịch hàng ngày.

Những thay đổi này đánh dấu sự phát triển và hiện đại hóa của hệ thống tiền tệ Việt Nam trong thế kỷ XX.

Tiền giấy thế kỷ 20

Tiền giấy thế kỷ 20

Tiền xu cổ Việt Nam qua các thời kỳ

Những đồng tiền xu cổ Việt Nam xuất hiện từ thời kỳ Văn Lang – Âu Lạc, ban đầu với các vật trao đổi sơ khai như vỏ sò, hạt và sau này là tiền xu bằng đồng. Các đồng tiền thời kỳ phong kiến không chỉ là phương tiện trao đổi mà còn phản ánh sự thịnh trị của các triều đại.

Hiện nay, tiền xu cổ vẫn là đối tượng được nhiều nhà sưu tầm yêu thích vì giá trị lịch sử và nghệ thuật của chúng. Các đồng xu cổ là minh chứng cho quá trình phát triển kinh tế và chính trị của quốc gia qua nhiều thời kỳ.

Hình ảnh minh họa những đồng xu cổ Việt Nam

Hình ảnh minh họa những đồng xu cổ Việt Nam

Lịch sử tiền Việt Nam qua các thời kỳ

Tiền tệ Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn biến đổi, từ việc sử dụng tiền xu trong thời kỳ phong kiến đến sự phổ biến của tiền giấy dưới thời Pháp thuộc và thời kỳ hiện đại. Mỗi giai đoạn đều phản ánh sự phát triển kinh tế và sự thay đổi trong xã hội Việt Nam.

— Thế kỷ X – XIX: Tiền xu là phương tiện trao đổi chủ yếu trong giao thương và quản lý kinh tế quốc gia.

— Thế kỷ XX: Tiền giấy bắt đầu chiếm ưu thế, đặc biệt dưới thời Pháp thuộc và tiếp tục sau khi Việt Nam giành độc lập.

— Thời kỳ hiện đại: Tiền giấy hiện đại phản ánh sự ổn định và phát triển kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hóa.

Lịch sử tiền Việt Nam các thời kỳ là hành trình dài qua nhiều năm, từ đồng tiền xu cổ dưới thời phong kiến đến tiền giấy hiện đại. Qua mỗi giai đoạn, tiền tệ không chỉ là phương tiện trao đổi mà còn phản ánh rõ ràng tình hình chính trị, kinh tế và văn hóa của đất nước. Từ tiền xu phong kiến đến đồng bạc Đông Dương, hay những tờ tiền giấy in hình danh nhân và biểu tượng văn hóa, tiền tệ Việt Nam đã trải qua những thay đổi lớn, tạo nên một phần không thể thiếu trong lịch sử phát triển của dân tộc. 

Lãnh thổ Việt Nam thời Minh Mạng rộng gấp 1,7 lần hiện nay