Vai trò của vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết trong phong trào Cần Vương

Tác giả: Tran Jenny - Cập nhật: 24/09/2024

Vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết, hai nhân vật lịch sử quan trọng của triều Nguyễn, đã cùng nhau lãnh đạo phong trào Cần Vương, kêu gọi nhân dân đứng lên chống lại thực dân Pháp. Mối quan hệ giữa nhà vua trẻ và vị đại thần trung thành này không chỉ là điểm tựa trong cuộc kháng chiến mà còn trở thành biểu tượng cho lòng yêu nước. Vậy điều gì đã kết nối vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết? Họ đóng vai trò gì trong phong trào Cần Vương?

Mục Lục

Bối cảnh ban đầu giữa Vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết

Sau cái chết của vua Tự Đức, nội bộ triều Nguyễn trở nên xáo trộn với nhiều tranh giành quyền lực. Trước tình hình đó, Tôn Thất Thuyết, một trong những người có ảnh hưởng lớn trong triều đình, đã chọn Hoàng tử Ưng Lịch lên ngôi, trở thành vua Hàm Nghi. Từ đây, mối quan hệ giữa vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết bắt đầu hình thành, khi cả hai cùng chung một mục tiêu bảo vệ triều đình và kháng chiến chống Pháp.

Tôn Thất Thuyết nhận thấy vua Hàm Nghi là một nhà lãnh đạo trẻ và có thể trở thành biểu tượng kháng chiến cho dân tộc. Ông đã có gắn kết chặt chẽ với nhà vua, như một người bảo vệ và lãnh đạo mọi quyết định quan trọng.

Ngay từ những ngày đầu tiên, mối quan hệ giữa vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết đã là điểm tựa cho phong trào Cần Vương lớn mạnh.

Vua Hàm Nghi

Vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết trong phong trào Cần Vương

Năm 1885, Tôn Thất Thuyết quyết định phát động cuộc tấn công vào đồn Mang Cá ở Huế để chống lại sự chiếm đóng của Pháp.

Mặc dù cuộc tấn công thất bại, ông đã nhanh chóng đưa vua Hàm Nghi rời khỏi kinh thành Huế để bảo vệ nhà vua và tiếp tục cuộc kháng chiến. Điều này cho thấy vai trò quan trọng của Tôn Thất Thuyết trong việc bảo vệ nhà vua và duy trì ngọn lửa đấu tranh.

Tại căn cứ Tân Sở — Quảng Trị, vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết đã cùng nhau ra Chiếu Cần Vương vào ngày 13/7/1885, kêu gọi toàn dân đứng lên bảo vệ vương quyền và chống lại sự xâm lược của Pháp. Chiếu Cần Vương đã làm bùng nổ phong trào kháng chiến trên khắp cả nước, với sự tham gia của nhiều tầng lớp nhân dân.

Dù còn trẻ, vua Hàm Nghi đã trở thành biểu tượng tinh thần của cuộc kháng chiến. Tôn Thất Thuyết là người lãnh đạo phong trào, nhưng chính vua Hàm Nghi đã tạo nên niềm tin và sự đoàn kết cho phong trào Cần Vương.

Mối quan hệ giữa vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết đã trở thành sợi dây liên kết tinh thần giữa triều đình và nhân dân.

Những khó khăn mà vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết phải đối mặt

Phong trào Cần Vương và sự đàn áp của Pháp

Dù phong trào Cần Vương nhận được sự ủng hộ từ đông đảo người dân nhưng lực lượng của vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết không đủ mạnh để đối đầu với quân đội Pháp. Các cuộc khởi nghĩa của nhân dân lần lượt bị đàn áp, làm cho phong trào dần suy yếu.

Vua Hàm Nghi bị phản bội và bắt giữ

Năm 1888, vua Hàm Nghi bị bắt sau khi bị một thuộc hạ phản bội. Sự kiện này đã giáng một đòn chí mạng vào phong trào Cần Vương và là dấu chấm hết cho vai trò của nhà vua trong cuộc kháng chiến.

Vua Hàm Nghi sau đó bị lưu đày sang Algérie, kết thúc sự nghiệp lãnh đạo kháng chiến của ông.

Tôn Thất Thuyết lưu vong và tiếp tục đấu tranh từ xa

Sau khi vua Hàm Nghi bị bắt, Tôn Thất Thuyết buộc phải lưu vong sang Trung Quốc. Mặc dù sống trong cảnh lưu lạc, ông vẫn duy trì tinh thần đấu tranh và tìm cách vận động ngoại giao nhằm hỗ trợ phong trào kháng chiến từ xa.

Sự kiên trì và lòng trung thành của ông đối với triều đình và nhà vua đã ghi dấu sâu sắc trong lịch sử Việt Nam.

Tầm ảnh hưởng vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết đến phong trào Cần Vương

Vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết trong phào trào Cần Vương

Mối quan hệ giữa vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết không chỉ là sự hợp tác chiến lược mà còn là biểu tượng của lòng trung thành và kháng chiến. Dù phong trào thất bại, tinh thần yêu nước và ý chí chống lại ngoại xâm của họ vẫn truyền cảm hứng mạnh mẽ cho các phong trào yêu nước sau này. Từ đó lan tỏa tinh thần kháng chiến toàn dân.

Dù phong trào Cần Vương không thành công, nhưng nó đã khơi dậy niềm tin và lòng yêu nước của người dân và để lại dấu ấn sâu sắc trong lịch sử đấu tranh giành độc lập của dân tộc.

Vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết đã cùng nhau tạo nên một chương quan trọng trong lịch sử kháng chiến chống Pháp của dân tộc. Từ việc ban hành Chiếu Cần Vương, lãnh đạo phong trào kháng chiến, cho đến việc bảo vệ nhà vua trong thời kỳ lưu lạc, họ đã chứng minh lòng trung thành và tinh thần bất khuất trước kẻ thù.

Dù cuộc kháng chiến thất bại, mối quan hệ giữa vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết vẫn là biểu tượng của sự kiên cường và quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc, trở thành nguồn cảm hứng cho các thế hệ sau.