Yi Sun-shin: Anh hùng biển cả vĩ đại của Triều đại Joseon

Vào thời khói lửa của thế kỷ XVI, khi giặc ngoại xâm tràn vào đất Triều Tiên, một vị anh hùng đã đứng lên giữa sóng dữ, chỉ huy đoàn chiến thuyền nhỏ bé chống lại đội quân hùng mạnh của Nhật Bản. Ông là Yi Sun-shin – biểu tượng bất diệt của lòng yêu nước, tài cầm quân siêu việt và tinh thần bất khuất của người dân Hàn Quốc. Tên tuổi ông vượt thời gian và không gian và sống mãi trong lòng nhân dân như một vị thần chiến trận.

Một trang sử chói lọi giữa khói lửa chiến tranh

Cuối thế kỷ XVI, đất nước Joseon đứng trước cơn biến loạn chưa từng thấy khi Nhật Bản, dưới quyền tướng quân Toyotomi Hideyoshi, phát động cuộc chinh phạt phương bắc nhằm thôn tính Triều Tiên và đánh vào Trung Hoa. Trong cơn cuồng phong của chiến loạn, khi các thành trì lần lượt thất thủ, dân chúng rơi vào cảnh nước mất nhà tan, một con người đã đứng lên, trở thành tấm khiên bảo vệ non sông: Yi Sun-shin (Lý Thuấn Thần).

Sinh ra tại Seoul vào năm 1545 trong một gia đình thuộc tầng lớp sĩ đại phu nhưng không dư dả, Yi Sun-shin sớm bộc lộ khí chất cương trực, trung hậu. Tuy bước vào quân ngũ muộn màng ở tuổi 32, ông không chùn bước trước những khó khăn chốn quan trường. Với đức liêm chính không khuất phục trước quyền thế, ông dần vươn lên nhờ vào trí dũng song toàn, cuối cùng nắm giữ chức vụ cao trong hải quân triều đình – Suguntongjesa, tương đương tổng chỉ huy thủy quân.

Chân dung Đô đốc Yi Sun-shin, anh hùng quân đội thế kỷ 16 dưới thời Joseon.

Khi giặc Nhật đổ bộ năm 1592, đe dọa xóa sổ vương triều Joseon, Yi Sun-shin không chỉ là một viên tướng – ông trở thành thành lũy cuối cùng giữ gìn non sông. Bằng lòng quả cảm và chiến lược xuất chúng, ông lãnh đạo hải quân Joseon đánh bại đối phương trong hàng loạt trận đánh lớn nhỏ. Trong suốt bảy năm chiến tranh, dưới sự chỉ huy của ông, thủy quân chưa từng nếm mùi thất bại – một kỳ tích hiếm có trong lịch sử nhân loại.

Trận chiến đảo Hansan: Biểu tượng của chiến lược siêu việt

Tháng 8 năm 1592, chỉ vài tháng sau khi Nhật Bản phát động cuộc xâm lược bán đảo Triều Tiên, chiến cuộc bước vào thời khắc then chốt. Trên mặt trận biển phía nam, Đô đốc Yi Sun-shin cùng hạm đội của mình đã ghi dấu ấn bất hủ trong một trong những trận hải chiến vĩ đại nhất trong lịch sử: Trận chiến đảo Hansan.

Toyotomi Hideyoshi khi ấy đang theo đuổi kế hoạch bành trướng lãnh thổ ra toàn cõi Đông Á, lấy Triều Tiên làm bàn đạp tiến vào Trung Hoa. Để hiện thực hóa ý đồ này, quân Nhật cần kiểm soát toàn bộ tuyến hải trình tiếp tế và vận chuyển quân lương dọc bờ biển Joseon. Tuy nhiên, cánh cửa đó đã bị khóa chặt bởi hạm đội Triều Tiên dưới sự chỉ huy của Yi Sun-shin.

Ngày 14 tháng 8 năm 1592, tại vùng biển quanh đảo Hansan, Yi Sun-shin thực hiện một chiến lược đột phá: ông chủ động nhử quân Nhật tiến vào vùng nước rộng và sâu. Trong khi quân địch mải mê đuổi theo đoàn tàu “đang rút lui” của ông, thì toàn bộ hạm đội Triều Tiên bí mật triển khai đội hình chiến thuật nổi tiếng Hakikjin – tức “Thế trận cánh hạc”.

Sơ đồ phương pháp hakikjin trong tài liệu chiến thuật hải quân Hàn Quốc (trái) và hình ảnh minh họa trên bản đồ (phải).

Chiến thuật này, vốn được dùng trên bộ trong thời kỳ cổ đại, nay được Yi Sun-shin ứng dụng xuất sắc trên mặt biển. Các tàu chiến của ông đồng loạt dàn hàng theo hình vòng cung, vây bọc đối phương từ ba hướng, rồi cùng lúc nổ súng từ mọi phía. Trong cơn mưa đạn, hạm đội Nhật rơi vào hỗn loạn, không thể tháo lui, cũng chẳng thể tiến lên.

Kết quả trận đánh vô cùng chấn động: 59 trong tổng số 73 tàu chiến Nhật Bản bị đánh chìm, hơn 9.000 lính Nhật tử trận, trong khi hải quân Joseon không tổn thất một chiến thuyền lớn nào. Đây không chỉ là chiến thắng áp đảo về quân sự mà còn là đòn chí tử giáng vào kế hoạch đổ bộ toàn diện của Nhật trên bán đảo Triều Tiên.

Trận Hansan được đánh giá là một trong bốn trận hải chiến vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới, sánh vai với các trận danh tiếng như Salamis (Hy Lạp cổ), Calais (Anh-Pháp) và Trafalgar (Anh-Tây Ban Nha). Nhiều thế kỷ sau, chính Đô đốc Togo Heihachiro của Nhật đã học tập chiến thuật Hakikjin để tiêu diệt hạm đội Nga trong Trận Tsushima (1905), qua đó nâng tầm ảnh hưởng toàn cầu của hải quân Nhật Bản.

Trận chiến đảo Hansan không chỉ là đỉnh cao nghệ thuật quân sự của Yi Sun-shin, mà còn là biểu tượng bất diệt của trí tuệ chiến lược, lòng dũng cảm và tinh thần bảo vệ quốc gia đến cùng. Với trận thắng này, ông đã thay đổi cục diện toàn bộ cuộc chiến, đặt nền móng cho việc bảo toàn vương triều Joseon trước mưu đồ xâm lược của kẻ thù hùng mạnh.

Myeongnyang: 12 chiến thuyền chống lại cường địch

Năm 1597, khi chiến tranh với Nhật Bản bước vào giai đoạn khốc liệt, Hàn Quốc rơi vào tình cảnh vô cùng khó khăn. Sau thất bại nặng nề của hạm đội Triều Tiên dưới sự chỉ huy của Tướng Won Gyun tại trận Chilcheollyang, cả vương triều Joseon tưởng chừng như không còn sức mạnh để chống lại kẻ thù hùng mạnh. Trong tình thế tuyệt vọng đó, nhà vua Joseon cùng các quan lại đã phải gọi vị anh hùng Yi Sun-shin trở lại, người trước đó đã bị cách chức do những âm mưu chính trị trong triều đình.

Khi được triệu hồi, Yi Sun-shin chỉ còn lại 12 chiến thuyền, số lượng ít ỏi so với 133 tàu chiến của quân Nhật. Nhưng với phẩm chất trung kiên và lòng yêu nước sâu sắc, ông không hề dao động. Trước khi ra trận, Yi Sun-shin đã mạnh mẽ tuyên bố với binh lính:

“Những người sẵn sàng chết sẽ sống và những người sẵn sàng sống sẽ chết.”

Câu nói này không chỉ thể hiện lòng quả cảm của ông mà còn là lời động viên mạnh mẽ, khích lệ tinh thần chiến đấu cho những người dưới quyền.

Nanjung Ilgi, nhật ký chiến tranh của Đô đốc Yi Sun-shin trong bảy năm cuộc xâm lược của Hideyoshi.

Trận Myeongnyang diễn ra vào ngày 16 tháng 10 năm 1597 tại eo biển Myeongnyang (nay thuộc vùng biển ngoài khơi đảo Jindo), một địa danh có dòng thủy triều mạnh và đặc biệt. Cũng chính dòng thủy triều này đã được Yi Sun-sin khai thác một cách tài tình, biến nó thành yếu tố quyết định trong chiến thắng của mình. Yi Sun-shin cho đặt một dây xích chặn lối thoát duy nhất của quân Nhật, đồng thời dùng chiến thuật rút lui để dụ kẻ thù vào vùng nước hẹp.

Khi quân Nhật tiến vào, hạm đội của Yi lập tức xoay lại và tấn công. Những chiến thuyền của ông, mặc dù ít về số lượng, lại chiến đấu vô cùng quả cảm và có chiến thuật vượt trội. Mặc dù quân Nhật đông gấp mười lần, họ không thể nào thoát khỏi sự vây hãm của Yi Sun shin. Sau một trận chiến vô cùng ác liệt, 31 tàu Nhật Bản bị đánh chìm, hơn 20.000 binh lính Nhật thiệt mạng, trong khi hạm đội của Yi không mất một tàu lớn nào. Chỉ có hai binh lính của Yi bị thương và hai người hy sinh.

Trận Myeongnyang được coi là một trong những trận hải chiến vĩ đại nhất trong lịch sử quân sự thế giới. Dù chỉ có 12 chiến thuyền, Yi Sun-shin đã sử dụng chiến thuật và hiểu biết sâu sắc về địa lý, thủy triều để tạo ra một chiến thắng huyền thoại, có ý nghĩa quyết định trong việc bảo vệ vương triều Joseon. Nhờ vào chiến thắng này, quân Nhật phải rút lui và không thể tiếp tục tiến công vào Triều Tiên. Trận Myeongnyang đã thay đổi cục diện chiến tranh, giúp Hàn Quốc lấy lại thế thượng phong trong cuộc chiến với Nhật Bản.

Một bức họa mô tả Trận Myeongnyang, áp dụng chiến thuật quân sự hải quân vẫn được ngưỡng mộ trong lịch sử các trận hải chiến toàn cầu.

Trận đánh này không chỉ là một chiến thắng quân sự mà còn là minh chứng cho sự kiên cường và tài trí của Đô đốc Yi Sun-shin, người không bao giờ chịu đầu hàng trước nghịch cảnh. Cùng với trận Hansan, trận Myeongnyang là một trong những chiến thắng đáng tự hào nhất trong lịch sử quân sự của Triều Tiên và được ngợi ca trên toàn thế giới.

Yi Sun-shin – Người được cả địch thủ kính phục

Yi Sun-shin không chỉ là anh hùng trong lòng người dân Joseon mà ngay cả những kẻ thù từng đối đầu với ông cũng không thể phủ nhận tài năng và sự kiên cường phi thường của ông. Trong suốt cuộc chiến chống lại quân Nhật, Đô đốc Yi đã chứng minh một cách rõ ràng rằng ông không chỉ là người có tài năng quân sự xuất sắc mà còn là biểu tượng của một chiến lược gia kiệt xuất, không ai sánh kịp.

Một bức tượng của Đại tướng Yi Sun-shin đặt tại Quảng trường Gwanghwamun, nằm ở trung tâm thủ đô Seoul.

Ngay cả ở đất nước của kẻ thù, Nhật Bản, Yi Sun-shin vẫn được thừa nhận và tôn trọng. Dù là người trực tiếp chỉ huy các trận đánh làm tổn thất nặng nề cho hải quân Nhật Bản, ông vẫn được gọi bằng những danh xưng đầy tôn trọng. Trong một cuộc hội đàm sau chiến tranh, Đô đốc Togo Heihachiro của Nhật Bản, một trong những vị tướng vĩ đại của quân đội Nhật, đã từng nói: “So với Yi Sun-shin, tôi chỉ là một sĩ quan nhỏ.” Lời phát biểu này thể hiện sự kính nể mà một người chiến thắng như Togo dành cho một người mà ông coi là bậc thầy trong nghệ thuật chiến tranh.

Tại một bữa tiệc ăn mừng chiến thắng trong chiến tranh Nga-Nhật vào năm 1905, Đô đốc Togo còn chia sẻ rằng: “Có thể đúng khi so sánh tôi với Nelson, nhưng không phải với Yi Sun-shin của Hàn Quốc, vì tôi không thể sánh bằng ông ấy.” Từ lời nói này, có thể thấy rằng ngay cả những người có chiến công lẫy lừng như Togo cũng phải ngả mũ trước tài năng và chiến thắng mà Yi Sun-shin đã đạt được trong hoàn cảnh vô cùng khó khăn.

Với tài cầm quân xuất sắc và lòng kiên định không gì lay chuyển, Yi Sun-shin đã trở thành một huyền thoại trong cả lịch sử quân sự Triều Tiên và Nhật Bản. Sự kính trọng mà ông nhận được từ kẻ thù, dù từng là đối thủ trực tiếp, càng khẳng định vị thế của ông như một anh hùng vĩ đại trong lịch sử thế giới.

Kết luận

Cuộc đời và sự nghiệp của Đô đốc Yi Sun-shin không chỉ là một minh chứng sống động cho lòng kiên trung và trí tuệ chiến lược mà còn là nguồn cảm hứng vô tận cho thế hệ sau. Những chiến thắng vang dội như trận Hansan và Myeongnyang đã thay đổi cục diện cuộc chiến, giúp bảo vệ vương triều Joseon khỏi sự xâm lược của quân Nhật. Bằng lòng yêu nước sâu sắc và tài cầm quân xuất chúng, Yi Sun-shin không chỉ là một vị anh hùng của Triều Tiên mà còn là huyền thoại được tôn vinh trên toàn thế giới.